Aan de inwoners van de gemeente Aalten (3)
AlgemeenAALTEN - Ook deze week richt burgemeester Anton Stapelkamp zich via Aalten Vooruit en De Band tot de inwoners van de gemeente Aalten.
Beste inwoners,
Niemand kan zich meer onttrekken aan de coronacrisis waarin de wereld verzeild is. Enkelen zijn ziek, ook in onze gemeente zijn er nu (zondag 29 maart) vijf geteste zieken, maar ongetest nog zeker tien meer. Velen maken zich dus terecht zorgen om hun gezondheid. Anderen zijn verontrust over familieleden en bekenden, over wat nog komen gaat. Het is realistisch om rekening te houden met ook bij ons een aantal sterfgevallen. De huiveringwekkende beelden die we via de media binnenkrijgen zijn onrustbarend. Velen vrezen ook voor de financiële gevolgen voor hen zelf en de mensen om hen heen. De rijksoverheid neemt dan ook ongekend zware maatregelen. Maatregelen die ons allemaal raken in onze vrijheid.
Ouderen, mensen in woonzorgcomplexen van bijvoorbeeld Estinea en gevangenen die geen bezoek meer kunnen krijgen, volwassenen die niet naar hun werk kunnen, kinderen die niet naar school mogen, ouders die halve onderwijzers worden, ondernemers die hun zaak moeten sluiten, en ieder die niet mag uitgaan of sporten en geen kerkdienst mag bezoeken. Het is zoals gezegd ongekend.
Het kostte tijd om ons gedrag aan te passen, maar vrijwel alle door de overheid afgekondigde maatregelen worden door onze inwoners opgevolgd. Er zijn nog maar weinigen die de situatie niet ernstig nemen. Politie en BOA's hebben bij ons nauwelijks hoeven op te treden en dat geeft mij een goed gevoel. Mensen zijn blijkbaar toch voor rede vatbaar en nemen hun verantwoordelijkheid, voor zichzelf maar ook voor elkaar. Ook al betekent dat een grote beperking van onze vrijheid, een inbreuk op onze manier van leven. Ik heb grote waardering daarvoor en bewondering voor het aanpassingsvermogen van ons allemaal. Fijn dat u zo meewerkt aan de bestrijding van deze plaag die ons teistert. Heel erg bedankt want alleen samen komen we de crisis te boven!
De gemeente zet zich in om de crisis te bestrijden en de gevolgen te verzachten. Ik verwijs u naar de gemeentepagina Aalten Actueel voor een overzicht van het pakket maatregelen dat we nu hebben samengesteld. Ik wil nu verder aandacht geven aan iets heel anders.
1945-2020
We zouden deze dagen de bevrijding vieren van Dinxperlo, Aalten en Bredevoort, op 29 en 30 maart 1945. Op 29 maart zouden we de aftrap hebben gegeven van een groot regionaal feestprogramma onder het motto Samen Vrijheid Vieren. Het is wrang voor de tallozen die zich soms al langer dan een jaar bezig hielden met de voorbereidingen voor de vele activiteiten. Maar ieder beseft ook dat het niet anders kan.
Ergens is het ook wel een bijzondere samenloop van omstandigheden. Velen heb ik de laatste tijd opmerkingen horen maken in de zin van ´het lijkt wel oorlog'. Oorlog in die zin dat we aangevallen worden door een leger van onzichtbare sluipschutters die het op ons leven gemunt lijken te hebben. Het verplicht binnen blijven lijkt wel wat op de avondklok en de onderduik van toen. Het verbod om in groepen bij elkaar te komen en bepaalde mensen niet meer te kunnen en zelfs te mogen bezoeken voelt erg naar. Ook in de oorlog werd er gehamsterd en zelfs probeerden sommige mensen er een slaatje uit te slaan door zwarte handel te bedrijven. Hamsteren is een begrijpelijke maar niet zo heel rationele reactie op iets engs en oncontroleerbaars als deze crisis. Mensen kunnen in dit soort situaties kiezen voor niets doen, vluchten of vechten. Hamsteren valt onder het laatste. Maar daarmee is het natuurlijk nog niet wenselijk, om het vriendelijk te zeggen. Ook in de oorlog viel het openbaar vervoer grotendeels stil, net als het onderwijs. Mijn vader kreeg vanwege de lesuitval met duizenden anderen in plaats van een HBS-diploma een getuigschrift, zodat hij door kon studeren. Er was wantrouwen en onveiligheid, maar ook een groot gevoel van saamhorigheid. We zoeken en geven elkaar steun en troost, mooi om dat overal om je heen te zien gebeuren. Er gaan volop humoristische foto's en filmpjes rond op social media om het leed wat te verlichten, net zoals er in de oorlog grappige cartoons werden gemaakt. Zoals in de oorlog mensen gespannen luisterden naar de berichten van Radio Oranje – hoe dichtbij zijn de geallieerden al gekomen sinds D-Day? – volgen wij nu de dagelijkse besmettingscijfers. We kijken uit naar elk positief berichtje dat de hoop op betere tijden levend houdt, de moed erin houdt. In ongekende tijden ontstaan nieuwe begrippen en woorden. Toen wist ieder wat Houzee, Jabo's en KaPo's waren en nu praten we over groepsimmuniteit, lockdown, patiënt 0 en sociale onthouding alsof we nooit anders deden. Oude gebruiken verdwijnen in een paar weken – handen schudden – en we bedenken nieuwe zoals in de elleboog hoesten en videovergaderen. Interessante vraag: gaan we straks gewoon weer handen schudden? En net als toen slaagt de een er beter in dan de ander om met de beperkingen om te gaan. De ene onderduiker had de tijd van zijn leven, leerde zichzelf een vreemde taal aan of werd verliefd op een boerendochter, terwijl de ander door het lint ging vanwege de opgekropte zorgen en spanningen of zich kapot verveelde met het eeuwige klaverjassen. En ook nu worden oude hobby's weer opgepakt, er wordt weer volop gepuzzeld, gelezen en 'geAaltenmonopolyd'.
In de supermarkt was opeens de spinazie á la crème, de linksdraaiende Griekse bioyoghurt, de nootmuskaat, de handgel en het drielaags toiletpapier op. Zaken die de gemiddelde Achterhoeker 75 jaar geleden niet eens kende. Dit alles doet ons beseffen hoe kostbaar maar ook hoe vanzelfsprekend onze welvaart en vrijheid ondertussen voor ons is. En dat we die ook zomaar kwijt kunnen raken. De hele situatie zet mensen ook aan het denken. Wat is de betekenis van dit alles? Wat zijn de lessen die we hieruit kunnen en moeten trekken? Wat gaan we anders doen als alles voorbij is?
C-Day
Vrijwel elk mens verlangt naar veiligheid, naar bestaanszekerheid en naar rust, maar die zijn we nu toch een beetje kwijt. Voor de meesten van ons voor het eerst van ons leven. Voor de oudere generatie is de sfeer van deze situatie best herkenbaar, ze schikken zich net als toen in hun lot en maken er het beste van. Voor de jongere generaties is het een haast schokkende ervaring. Ik ben van 1961 en zit dus nog dicht tegen de generatie die de oorlog bewust meemaakte. Maar ook ik kan me niet echt de diepe vreugde voorstellen die onze voorouders eind maart 1945 gevoeld moeten hebben. Eindelijk vrij, eindelijk weer kunnen gaan en staan waar je wil, niet meer bang zijn opgepakt te worden, weer naar de kerk te kunnen gaan, op familiebezoek te kunnen bij oma, naar de scouting en de schutterij te kunnen, noem maar op. Eindelijk weer feest kunnen vieren, de kroeg in of naar het theater. Vrijheid die zwaar bevochten was, vele militairen kostte het hun leven en dat gold ook voor de vele burgers de in die vijf jaren oorlog omkwamen. Goed om weer bij stil te staan deze dagen. Met u kijk ik al reikhalzend uit naar C-Day. Al zal die vrolijke dag voor velen ook eentje zijn met een zwarte rand vanwege het leed dat hen is overkomen door het virus. Het zal nog wel even duren, maar houd afstand, houd moed!
Anton Stapelkamp, burgemeester
