Inspirerende Oegandareis voor Stichting Mukwano

AALTEN - De Stichting Mukwano ondersteunt al ruim vijftien jaar projecten die de lokale gemeenschap in Oeganda versterken. De laatste jaren focust de stichting zich vooral op het duurzaam verzelfstandigen van Oegandese projecten. Dat wil zeggen dat Mukwano projecten van Oegandese gemeenschap ondersteunt en daarbij het doel stelt dat zij het project uiteindelijk zelf draaiende kan houden. Om de ontwikkelingen te bespreken zijn twee bestuursleden in februari in Oeganda geweest.

Mukwano ondersteunde de afgelopen jaren twee projecten: één in de hoofdstad Kampala en één in de regio Kitgum, in het noorden van het land. In Kampala werd de bouw van een restaurant gerealiseerd, waarvan de inkomsten worden gebruikt voor het ‘Help me to Schoolprogram’. Een project opgericht door Oegandezen om het schoolgeld van kinderen en studenten te kunnen betalen.
Het andere project is in het noorden van Oeganda, waar een basisschool en graanmolen zijn gebouwd. De ouders van schoolgaande kinderen zijn verantwoordelijk voor het betalen van schoolgeld en voor het draaiende houden van de school. De opbrengsten van de graanmolen worden gebruikt voor het betalen van tekorten in de schoolkosten.

Afgelopen februari bezochten bestuursleden Harmjan Westerveld en Mirjam Klumpenhouwer namens Stichting Mukwano beide projecten in Oeganda. Daar spraken zij onder andere met ouders en het bestuur van de basisschool. Mirjam vertelt: “Het was mooi om te zien dat er een klas vol ouders was die kwamen voor het overleg. De ouders dachten kritisch mee met het team over het beleid op school en focusten zich op kwalitatief goed onderwijs voor hun kinderen. Ook maakten ze toekomstplannen en deelden ze samen de trots van de goede schoolresultaten die behaald waren. Het raakt me hoe betrokken de ouders bij de school en het onderwijsproces zijn en ze nadenken over de plannen voor de school.”
Mukwano wil graag dat de school toewerkt naar financiële onafhankelijkheid. Harmjan: “Het lukt de school nog niet om zichzelf draaiende te houden, want niet alle ouders kunnen schoolgeld betalen.”
In de coronaperiode waren er vanuit de overheid veel restricties en geen financiële ondersteuning, niet voor de school en ook niet voor de mensen zelf. Werken en inkomen vergaren was daardoor voor veel mensen niet mogelijk. Mensen waren aangewezen op het door hen zelf verbouwde voedsel om te voorzien in levensonderhoud. Nu de scholen weer open zijn, is het voor ouders nog steeds moeilijk om voldoende te verdienen voor hun eigen levensonderhoud. Dit alles heeft effect op de school en met name het uitbetalen van salarissen van leraren. Voor kwalitatief goed onderwijs moet je immers bekwame docenten behouden. Daarmee staat Mukwano voor een dilemma: blijven bij de visie en de verantwoordelijkheid voor het draaiende houden van de school bij de gemeenschap neerleggen? Of is het in dit geval genoodzaakt om financiële ondersteuning te bieden, waarmee er tegelijkertijd een afhankelijkheid blijft bestaan?
Daarover sprak de stichting met de ouders en het bestuur van de school. Mirjam: “We zagen vooral bij het bestuur een sterke drang en wens om zelfstandig te zijn.” Het bestuur heeft het plan om de school zelfstandig te laten opereren met het openen van een restaurant in Gulu, de eerste grote stad in de buurt van de gemeenschap. Mukwano kijkt of en hoe zij hieraan bij kan dragen en zo de zelfstandigheid en zelfredzaamheid te bevorderen. Toekomstige acties worden mogelijk gebruikt om dit te ondersteunen.

Terugblik reis
De reis naar Oeganda was niet vanzelfsprekend. Belangrijk voor het bestuur van Mukwano is dat met de reis niet de indruk gewekt wordt dat projecten worden gecontroleerd, of dat er vanuit Nederland wordt verteld hoe er gewerkt moet worden. Tegelijkertijd is samenwerking met de mensen in Oeganda van groot belang. Mirjam: “We hechten veel waarde aan het contact met de personen in Oeganda, er is veelal online contact. Toch kan dit niet op tegen een goed gesprek, waarbij je elkaar echt ontmoet, dat is vele malen waardevoller. De mensen spreken en de betrokkenheid en bevlogenheid zien lukt niet via WhatsApp. Het is ook zo inspirerend om te zien hoe het bestuur van de school zich inzet voor de toekomst van de kinderen. Onderwijs biedt kinderen volop kansen tot een betere ontwikkeling.”
Het enthousiasme bij Stichting Mukwano om door te gaan is groot. Er wordt gezocht naar de mogelijkheden om financieel te kunnen bijdragen. De stichting zoekt nog nieuwe bestuursleden om door te gaan met de werkzaamheden en op een kleine schaal lokale gemeenschappen te versterken.
Belangstellenden kunnen contact opnemen met info@stichtingmukwano.nl.