Een beeld uit een eerdere editie van de Zieuwentse Matthäus Passion, met dirigent Emile Engel. Foto: Paaspop Klassiek
De Matthäus in Zieuwent met een intercontinentale bezetting
ZIEUWENT - Het is inmiddels een traditie. Een hoog gewaardeerde en drukbezochte traditie: de Matthäus Passion in de Werenfriduskerk in Zieuwent op Goede Vrijdag. Ook dit jaar onder leiding van dirigent Emile Engel uit Lichtenvoorde, met dit jaar wederom een internationale zelfs intercontinentale cast, zoals een Canadese Jezus en de Zuid-Koreaanse altus Minho Jeong.
Door Mark Ebbers
Het wereldberoemde werk van Johan Sebastian Bach over het lijdensverhaal van Christus zoals beschreven in het Evangelie van Mattheus is - zeker in Nederland - onlosmakelijk verbonden met de opmaat naar het Paasfeest. De Matthäus (de originele Duitse schrijfwijze) wordt op talloze plekken in het land uitgevoerd; daarbinnen heeft Zieuwent zich de afgelopen jaren een vaste plaats verworven, met een uitvoering - "een totaalbeleving” noemt Engel het - die publiek trekt uit de wijde omgeving. "We hebben zelfs een groep uit Amsterdam”, vertelt hij. "Zij kwamen hier terecht toen de bekende uitvoering in Naarden was uitverkocht. Ze gingen zoeken en vonden Zieuwent, waar ze nog nooit van gehoord hadden. En nu zijn ze niet de enigen die ook nog eens jaarlijks terugkomen.”
De Matthäus Passion in Zieuwent wordt georganiseerd door Paaspop Klassiek. Voorzitter Cilia Stortelder uit Zieuwent ziet dat het neerzetten van evenementen in 2023 - met name financieel - niet gemakkelijker is geworden: "We willen niet inleveren op de kwaliteit, maar hebben natuurlijk wel te maken met flink gestegen prijzen. Aan de andere kant willen we toegangsprijzen wel binnen de perken houden.” Die toegangsprijzen variëren van 25 tot 65 euro.
Voor dat geld krijgen de mensen een verzorgde avond. Emile en Cilia benadrukken dat de bezoekers gasten zijn. Ze worden begeleid naar hun plaats en krijgen een kop koffie en een consumptie aangeboden. Op alle zitplaatsen zijn kussens, zodat mensen niet twee en een half uur op een harde bank hoeven te zitten. Na afloop is er een afterparty bij het Witte Paard, de buurman van de St. Werenfriduskerk, waar mensen kunnen napraten, met elkaar maar ook met verschillende artiesten.
Onderdeel van de beleving is ook de belichting. Emile: "Ik kom uit de klassieke hoek, maar de rest van het bestuur meer uit de pophoek. Daar speelt belichting bij uitvoeringen of optredens een veel grotere rol. Maar ook bij de Matthaüs draagt het veel bij. Er is een lichtplan, waarbij de belichting aansluit bij de sfeer en de tekst in de Passion. De hele kerk wordt belicht, het overheerst niet, maar zorgt voor een rustige sfeerbeleving.”
Om de authentieke sfeer zoveel mogelijk te bereiken wordt er gebruik gemaakt van 18de-eeuwse instrumenten, zoals de traverso, de voorloper van de moderne dwarsfluit. De violen zijn bespannen met darmsnaren. Het werk wordt een halve toon lager uitgevoerd dan in de moderne partituur staat. "Die halve toon verschil zorgt echt voor een eigener klank”, stelt Emile. De solisten zijn allemaal gespecialiseerd in het uitvoeren van barokmuziek.
Van de drie koren die naast het orkest en de solisten meedoen, wil Cilia speciaal het kinderkoor de Ulftse Nachtegalen benadrukken. "Zij zingen in de Werenfridus onder leiding van een eigen dirigent: Ben Simmes. En nieuw is dat ze ook vooraf al zingen, lopend naar achteren. Het Ubi Caritas, voor Witte Donderdag.”
Nog weleens onderbelicht is de tekstschrijver van de Passion, dat was Christian Henrici. "Maar op de uiteindelijke tekst heeft Bach een grote invloed gehad,” daarvan is Emile overtuigd.
