Het publiek luister geboeid naar Mariwan, hoogleraar politicologie UvA en vluchteling uit Irak.
Het publiek luister geboeid naar Mariwan, hoogleraar politicologie UvA en vluchteling uit Irak.

Twee vluchtelingen: 30 jaar na elkaar in Nederland

Maatschappij

BREDEVOORT - De werkgroep Meet Up Bredevoort vanuit de vrijplaats voor kunst en cultuur Koppelkerk weet altijd inspirerende gespreksgasten uit te nodigen. Zo ook vrijdagavond met als thema het vluchtelingenvraagstuk onder de titel: “Vreemdeling, buurman, vriend”. Gasten waren op die avond Mariwan Kani, politicoloog aan de UvA Amsterdam en Fuad Almaghari uit Aalten, re-integratieconsulent bij Laborijn. Hoe verschillend was hun vlucht uit hun moederland, reis en startpositie in Nederland.

Vlucht uit Noord-Iraq

Mariwan verzette zich als Koerd uit Noord-Iraq in de jaren ’90 tegen het regime van Saddam Hoessein. Hij vluchtte in in 1993 omdat hij moest vrezen voor zijn leven. Hij wilde naar het westen: Zweden, Groot -Brittanië of Duitsland. Hij strandde in Nederland omdat hij geen geld had om naar Engeland over te steken. Kwam terecht in het AZC te Luttelgeest en kreeg na 3 maanden een verblijfsvergunning, kwam te wonen in pension De Kroon in Hengelo. Kwam thuis bij medewerkers van Vluchtelingenwerk en zag daar dezelfde boeken staan die hij in het Arabisch kende. Ging via Arbeidsbureau en gemeente aan de slag met de Nederlandse taal en belandde uiteindelijk op de Universiteit. Inmiddels is hij getrouwd met een Nederlandse vrouw, heeft een dochter op de Universiteit en is zelf hoogleraar. Zijn inburgering begon bij de boekenkast in Hengelo.

“geen moordenaar van zijn eigen volk”.

Hoe anders verging het Fuad uit Syrië. Hij studeerde daar rechten en verzette zich tegen het regime van Saddam. Toen kwam het moment dat hij in militaire dienst moest. Hij weigerde zijn landgenoten te vermoorden in opdracht van de dictator. Hij moest dus naar Noord Iraq vluchten (Kurdistan) en heeft daar een gastvrij onthaal gevonden; hij reisde door naar Turkije naar zijn familie, waar hij zich niet welkom voelde. Daarom was het plan naar het westen te gaan en later vrouw en zijn dochtertje van toen 2 maanden over te laten komen. Hij heeft de zeer gevaarlijke bootreis van Turkije naar Griekenland gemaakt: 55 mensen opeengepakt in een kleine boot; hij hoort nog de vrouwen en kinderen huilen, Zijn grootste zorg was toen voor zijn achtergebleven 2 maand oude dochtertje en of hij straks voor haar kon zorgen omdat hij het misschien wel niet zou halen. De boot kwam aan in Griekenland en na een lange reis van 2 maanden kwam hij aan in het AZC in Barlo in 2013. Werkte bij de NS in Leidschendam, woonde in Zaltbommel, werkte bij Obelink in Winterswijk en woonde in Aalten. Inmiddels werkt Fuad als re-integratiecoach voor Laborijn en helpt daar mensen bij hun inburgering. Het moeilijkst vond hij de overgang van azc naar een buurt waar hij niemand kende, waarvan hij de gewoontes niet begreep en hij zelf ook vaak niet begrepen werd. Daarom vindt hij inburgering, niet alleen de taal zo belangrijk.

Wat kan de Nederlandse maatschappij doen?

De discussie ging o.a. over het verschil tussen nu en 30 jaar geleden. Mariwan ziet de hele inburgering ook als systeem om vluchtelingen zich te laten aanpassen aan normen en waarden in Nederland, hoewel dè Nederlander niet bestaat. Er zou meer tweerichting verkeer moeten plaatsvinden. We kunnen van elkaar leren. Soms hebben we de kennis zelfs nodig. Hij werd daarin ondersteund door de mening van het publiek dat via een Mentimeter reageerde: meer begrip, meer contact, meer met elkaar eten, wandelen, dingen doen. Respect en begrip voor elkaar. Op grond van nieuwsgierigheid en belangstelling voor andere leefwerelden. Kansen op de arbeidsmarkt. Er ontstond een discussie of het klimaat voor vluchtelingen op dit moment guurder zou zijn dan 30 jaar geleden. En of vragen over hoofddoekjes of vragen “waar kom jij vandaan” nu helpend zijn of alleen maar bedoeld om het anders-zijn te labelen. Iedereen heeft begrip voor het feit dat de woningmarkt en andere problemen van inflatie en energie het er niet makkelijker op maken. Maar dat is niet de schuld van vluchtelingen. Ook de omgeving waarin je moet opereren is van belang: in een universitair milieu kom je met meer mogelijkheden in aanraking dan in een situatie van lopende band werk, hoewel je in je thuisland als rechtenstudent actief was. De overheersende vraag die bleef hangen was: helpt het nieuwe inburgeringsstelsel nu werkelijk bij een goede integratie of zijn er veel meer dingen van weerskanten nodig om de onbekendheid, angst, onzekerheid en soms vreemdelingenangst weg te nemen. Een verdere discussie waard.