Evelyn Grijze. Foto: Frits Grijze
Evelyn Grijze. Foto: Frits Grijze

‘Charlotte, verdreven en bevrijd’

DINXPERLO - Het is een mooie ochtend in de lente. De zon schijnt en meesjes hippen buiten in de tuin. Binnen is het gezellig; de koffie staat klaar, de woonkamer is gedecoreerd met glaskunst en prachtige schilderijen van haar man Frits, en Evelyn Grijze vertelt met haar melodieuze stem enthousiast over haar nieuw verschenen boek ‘Charlotte, verdreven en bevrijd’ 

Door Marijke Verschoor-Boele

Evelyn Grijze is geboren in 1946 in Rheden. Zij vulde haar opleiding aan de Pabo aan met MO Orthopedagogiek en Management, en werkte als schoolleider in het basisonderwijs, onder meer in achterstandswijken in Arnhem. Inmiddels is ze gepensioneerd. Evelyn groeide op in Velp en is getrouwd met Frits. Haar hobby’s zijn lezen, het bezoeken van musea en het schrijven en vertellen van verhalen voor kinderen en volwassenen. Charlotte is Evelyns derde boek. Ze bracht eerder het boek ‘Margaretha. De eeuw van mijn moeder’ uit, dat ze schreef na haar overlijden op 103-jarige leeftijd. In 2021 verscheen ‘Mijn naam is Eva’. Evelyn woont in Dinxperlo en heeft drie dochters en vier kleinkinderen.

Charlotte, verdreven en bevrijd
Charlotte groeit op in een adellijk gezin in Bremen. Het verhaal begint in 1934 als ze verliefd wordt op een joodse jongen, Simon. Om aan de jodenvervolging te ontkomen moet Simon naar het buitenland vluchten. Charlotte kan hem niet loslaten en volgt hem. Ze vestigen zich in Velp waar Simon moet onderduiken als ook Nederland bezet wordt. Charlotte werkt in een ziekenhuis en komt in het verzet terecht. In hun huis vangen ze joodse meisjes op die valse paspoorten krijgen en als verpleegsters gaan werken. Hun huis is tot de nok toe gevuld met verpleegsters en de joodse meisjes en ze hebben regelmatig last van invallen door de SS. De bezettingstijd is een periode van angst, wanhoop en verdriet, maar ook van saamhorigheid en moed. Een periode waarin muziek een helende rol speelt en bevrijdend kan werken. Na de bevrijding helpt Charlotte de meisjes om een nieuw leven te beginnen.

Feiten en/of Fictie?
"Het boek is allebei", vertelt Evelyn, "Het is gebaseerd op feiten uit het Velpse oorlogsverleden. De artsen in het Velpse ziekenhuis waren een bron van verzet. De Duitsers controleerden daar wel, maar het punt was dat zij het ziekenhuis en de artsen ook hard nodig hadden. Het is een chronologisch verhaal van 1934 tot 1950. Tijdens de oorlog is er in Velp veel gevochten en vielen er veel gewonden", vertelt ze verder, “Ook mijn moeder is gewond geraakt. Daarnaast waren er ook velen actief in het verzet. Zo was er een man die in zijn huis veertien joodse onderduikers had. Drie jaar lang. Niemand wist dat en ze zijn gered.”
Oorlogsboek of liefdesverhaal?
Op de voorkant van het boek staat een knappe jonge vrouw met mooi zwart haar. In haar kraag staan vechtende soldaten. “Het verhaal speelt zich af in de oorlog en ja het gaat over liefde maar ook over vrijheid en democratische waarden", zegt Evelyn nadenkend,

”Die vrijheid zit in ons hoofd en in ons hart en laat zich niet ontmantelen door opportunisten. Dat maakt het eigenlijk ook een verhaal voor nu. Liefde maakt de slechtste dingen heel. Het is geen liefdesroman als bijvoorbeeld een streekroman. Een echt oorlogsboek is het ook niet. Het is een roman waarin mensenlevens heel diep gaan, maar door liefde weer mens worden.”

Grensoverschrijdend
"Wij wonen hier in Dinxperlo aan de grens en ook in dit boek hebben we te maken met ‘grensoverschrijdend gedrag’. Twee Duitse mensen komen namelijk in het Nederlandse verzet en een Duitse officier wordt verliefd op een Nederlands verzetsmeisje”, glimlacht Evelyn.
Rode draad 
Verantwoordelijkheid, medeleven en liefde, waardoor veel kwaad overwonnen kan worden, dát is de rode draad in het boek van Evelyn Grijze, met als decor het verzet tijdens de bezettingstijd vande jaren ’40 tot ’45 en de periode daarna.

Het boek is te bestellen via de boekhandel: ISBN: 978-3-99107-880-7

Omslag boek Charlotte, verdreven en bevrijd - Evelyn Grijze. Foto: Novumpublishing