Bankje bij de Schaarsbeek. Foto: Bernhard Harfsterkamp
Aan de Schaarsbeek
De Schaarsbeek ontspringt in het Korenburgerveen, stroomt daarna richting Bredevoort en gaat na het vestingstadje over in de Keizersbeek. Van een kronkelend beekje was weinig sprake, al is het beeld nu anders. In het Groote Goor in Corle, net buiten Bredevoort, zijn grote bochten in de beek gemaakt. Langs de Ooievaarsdijk heeft de beek weer een natuurlijker karakter.
Terwijl ik op het bankje zit, kijk ik eerst achterom richting het Grachthuys. Op het ooievaarsnest is een ooievaar te zien. Vorig jaar heeft er een paartje gebroed en kwamen de eieren uit, de jongen overleefden niet. Hopelijk gaat het dit jaar wel lukken. Wat in ieder geval gaat lukken is het broeden van meerkoet en knobbelzwaan, die ik voor me zie op en bij de Schaarsbeek.
Meerkoeten broeden overal langs beken en bij de Slingeplas. Als een poel of ven niet te klein is brengen ze ook daar jongen groot. Knobbelzwanen zijn zeldzamer, maar zie ik steeds vaker. In de broedtijd kunnen ze onvriendelijk zijn, als mensen te dicht in de buurt van het nest komen. Onvriendelijk (of nog erger: agressief) is niet het juiste woord. De watervogels beschermen de eieren en later de opgroeiende zwaantjes. Het komt voor dat ze zelfs in de broedtijd gemakkelijker benaderbaar zijn, dat is op plekken waar ze gewend zijn aan mensen.
Langs de Schaarsbeek aan de Ooievaarsdijk heeft de beek meer ruimte gekregen. Nog niet zo lang geleden was het een smal kanaal met steile oevers. Het Waterschap Rijn en IJssel heeft voor de nodige veranderingen gezorgd. Die oevers zijn afgevlakt en er zijn brede oevers met plas-dras-zones. Er groeien meer water-, moeras- en oeverplanten, waardoor het interessanter is geworden voor diverse planten en dieren. Je kunt ook zeggen dat de biodiversiteit hier behoorlijk is toegenomen.
Ook bij het Korenburgerveen is de Schaarsbeek aangepakt. Daar voerde de beek water af uit het veen. Tegenwoordig is dat ongewenst, want dat moet nat blijven. In het veen is de loop van de Schaarsbeek grotendeels gedempt. In de bufferzone loopt een nieuwe loop. Er is al veel gedaan aan de Schaarsbeek, maar er kan altijd meer. Het deel tussen het bos het Klooster en de rand van Bredevoort is nog saai en dat geldt ook na de Ooievaarsdijk. In de gemeente Aalten valt nog veel natuurwinst te halen als het om beken gaat. Dat geldt vooral voor de Boven-Slinge. Het deel tussen Aalten en Varsseveld is niet om aan te zien, tenzij je met waardering kunt kijken hoe grootschalige afwatering in het verleden is aangepakt.
