Rebels varken leidt lezers in fraai ‘tweetalig’ boek door de Achterhoek

1 april 2022, 15:39 Cultuur

DOETINCHEM - Met ‘Zwientie’ heeft de Achterhoek een bijzondere nieuwe ambassadeur. Dit rebelse, humeurige, onbenullige maar ook goudeerlijke varken geeft de lezer in Zwientie in den Achterhook een unieke rondleiding door de regio. Uniek is ook dat het door Rienke Beernink geschreven boek een mengeling is van Achterhoeks dialect en ABN. Derk- Jan Rouwenhorst tekende voor de illustraties.

Door Rudi Hofman

“Volgens mij wordt dit boek heel succesvol.” Dit zei Femia Siero, directeur van Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, donderdag nadat Rienke Beernink haar in Herberg Onland in Doetinchem het eerste exemplaar van Zwientie in den Achterhook had overhandigd.
Siero was vol lof over het boek: “Voor de regionale identiteit is de streektaal een heel belangrijk onderdeel. Er zijn te weinig kinderboeken in de streektaal. Het knappe aan dit boek is dat het zowel in het Achterhoeks als in het Nederlands is geschreven. We gaan het zeker in onze bibliotheek opnemen.”
Zwientie wijst de lezer tijdens zijn tocht door de Achterhoek onder meer op tradities, historische gebeurtenissen, bezienswaardigheden, de fraaie natuur en eigenaardigheden van de plaatselijke bevolking. Een bloemlezing: Doesburgse Mosterd, het Staringmuseum (STAAL) in Almen, de Berkel, de Lochemse Berg, De Superboeren, Huntenpop, de Walburgiskerk in Zutphen en de Slag om Grolle (1627).

Femia Siero ontving het eerste exemplaar van Zwientie. Links de makers Derk-Jan Rouwenhorst en Rienke Beernink. Rechts Frans Miggelbrink. Foto: Rudi Hofman 

Kwinkslagen
Het boek is zeker niet alleen interessant voor jonge kinderen, “Het is leuk voor kinderen van alle leeftijden en ook voor volwassenen. Er zitten af en toe kwinkslagen in waarom ouders zullen moeten grinniken”, zei de in Warnsveld wonende Rienke Beernink.
In het boek komen ook minder voor de hand liggende onderwerpen aan de orde. Als voorbeeld noemde Beernink Nikki Prein. Lang niet iedereen weet dat deze geboren Doetinchemse in 2019 de titel Miss Beauty of the Netherlands won en hetzelfde jaar vijfde werd tijdens de Miss Earth-verkiezing op de Filipijnen.
Het warmterecord dat Warnsveld met 38,6 graden Celsius tot 2019 bijna 75 jaar lang in handen had, wordt door Zwientie ook belicht. “Ik denk dat veel Achterhoekers zich in Zwientie zullen herkennen”, zei Beernink.

Oproep
De schrijfster en de Vordense illustrator Derk-Jan Rouwenhorst kwamen eind 2019 met elkaar in contact nadat Beernink via LinkedIn had gereageerd op een oproep ‘schrijver gezocht’.
Al in 2015 was Rouwenhorst betrokken bij een idee voor een campagne om de Achterhoek te promoten door een dier ‘met een rebels randje’. Eerst dacht hij aan een koe, later koos hij voor een varken omdat die een rebelsere uitstraling heeft.

Filmpje
John Post, met wie Rouwenhorst destijds samenwerkte bij ToonWorkz, maakte in 2019 een korte animatie van Zwientie in de Achterhoek. “Dat filmpje ging aardig rond en toen kregen we al snel te horen, dat het leuk zou zijn als hier een boek over zou komen”, zei Rouwenhorst.
Drie jaar later is het boek een feit. Vanaf 2 april ligt Zwientie in den Achterhook in de boekhandel. Het kost 19,95 euro. Achterhoek Uitgevers brengt het uit in een eerste oplage van duizend exemplaren. Al voor de presentatie was een kwart verkocht, zei eigenaar Geert Wendt.
Achterin het door Arie Ribbers geredigeerde boek staat een lijst van alle gebruikte Achterhoekse woorden. Volgens Ribbers zal er eeuwig discussie bestaan over wat de juiste spelling is. “Ik schrieve zoas ik ut heur, dat heb ik me zo aangeleerd. Het is belangrijk om in de buurt van het Nederlands te blieven”, aldus Ribbers.

Grenzen van de streektaal
Boh Foi Toch-voorman Hans Keuper, die in een met humor doorspekte monoloog uitvoerig inging op het thema ‘grenzen van de streektaal’, kan de Nederlandse taal gestolen worden. Hij spreekt thuis alleen maar in het Achterhoeks dialect. “Ik bun blie dat onze taal via Zwientie weer eens van zich laat horen.”

Presentator Frans Miggelbrink greep deze uitspraak van Keuper aan om voor de zoveelste keer tijdens de boekpresentatie ‘Lève Zwientie!’ uit te roepen.

Zwientie in den Achterhook is te bestellen via de site.