Hoefijzers en Pillen
Niets is zo leuk als met je ma oude fotoboeken door te spitten, herinneringen op te vissen en de bladeren te beschrijven die her en der aan de stamboom hangen. Er is ook een doos met foto's die geen fotoboek hebben gehaald. Dit fotootje bijvoorbeeld. Dit is Meta Kant, mijn oma's beste vriendin. Mijn oma heette Marie Pillen-Ostendorp en woonde in Lichtenvoorde. Daar heten er veel Pillen.
Meta was de vrouw van de notaris. Ik herinner me haar nog goed. Vaak mocht ik van oma best laat opblijven en soms zaten de twee vriendinnen dan samen in de kleine knusse woonkeuken sherry te slempen en te roken als de schoorstenen uit het Ruhrgebied. Ik zat daar dan wel eens bij. Ik las intussen de Donald Duck of zo.
Op een dag hadden de twee vriendinnen het over bijgeloof, dat herinner ik me nog kraakhelder en Meta was blijkbaar een fervent aanhangster van dat dubieuze geloof. Achter het waarom ben ik nooit gekomen. Wel dacht ik later, dat ze daarom misschien een kapsel als een hoefijzer had. Dat scheen te werken, zo’n hoefijzer, daar kon je onheil mee afwenden. Oma zei tegen haar: 'Meta, i-j mot gewoon hoefiezers onder owwe klömpkes loaten sloan. Is dat nie wat?'
Naast dat Meta zwaar bijgelovig was praatte ze heel vlug en haar stem sloeg soms ineens hard over alsof ze een emmer koud water over haar rug kreeg gegooid. Volgens oma moest Meta niet zo vlug praten. In tegenstelling tot haar bijgeloof begreep ik jaren later wél waarom Meta zo rapide van de tongriem gesneden was.
Eens per jaar gingen de notaris en Meta naar Amerika om hun dochter te bezoeken. Mijn oma’s dochter, Ini, woonde in Canada, maar oma bezat toentertijd het geld niet voor zulke tripjes. Meta en haar man dus wel. Mijn oma mistte Ini heel erg en ze is zelfs van pure wanhoop, op aanraden van de dokter, gaan roken toen. Daar zou ze rustiger van worden. Meta was echt een schat en ze bracht altijd iets leuks mee terug voor oma.
Het zal rond '75 zijn geweest toen mijn oma en opa bij ons op bezoek waren in Dinxperlo. Ik hoorde in de keuken oma tegen mijn ma zeggen: 'Hier Thea, mo-j dit 'ns proberen. He-k van Meta 'ekregen. In Emerikae nemt ze die allemoale. A-j 'n betjen muu bunt, of a-j ow gammel vuult, kikker i-j d'r lekker van op. En i-j kriegt d'r nog goeien zin van óók!' Ze gaf mijn ma een bruin apothekersflesje. Er zaten pilletjes in. Een tijdje later kreeg mijn pa het indringende gevoel dat er iets niet helemaal in de haak was met ma, want ze poetste bijvoorbeeld niet slechts het huis schoon, nee, ze ranselde, in de woorden van mijn pa, het hele huis af.
Als een Ajax-tornado wervelde ze poetsend en boenend door ons huurhuisje, fietste als een razende Roeland boodschappend langs de kruidenierszaken, kookte met een snelheid waarbij vergeleken Pierre Wind een opiumverslaafde leek, las ons 's avonds als een Bart Chabot dikke boeken voor die in tien minuten uit waren en praatte dáárna nog 's nachts mijn pa de oren van zijn hoofd, terwijl voor hem de wekker op 5u30 stond afgesteld. Mijn pa werd steeds vermoeider. Mijn ma werd alsmaar fitter.
Het had natuurlijk uiteindelijk allemaal te maken met de Amerikaanse farmacologische innovatiedrift, waardoor amfetamine in allerlei kleuren en maten opdook in het dagelijks leven. 'Better living through chemistry’ luidde de promospreuk. Elvis, Johnny Cash en vele anderen liepen er ooit op stuk. Mijn pa beschermde instinctief zijn 'stuk' en sloopte zo de snelheid uit haar bestaan. Goed opgelet pa. Door naar de volgende foto ma.