Cursus midwinterhoornbouwen afgerond

16 november 2021, 16:00 Algemeen

DEHEURNE – Zes deelnemers hebben meegedaan met de cursus midwinterhoornbouwen. De cursus wordt aangeboden door de ADW Blaozers. Dinsdag 9 november zijn door de cursisten de puntjes op de i gezet, de midwinterhoorn is na deze avond klaar voor gebruik. Vanaf de eerste Advent, 27 november, tot Drie Koningen, 6 januari, is ‘de roope’ bij diverse activiteiten te horen. Ook de cursisten van dit jaar kunnen meedoen!

Door Karin Stronks

Wim Derksen is in de werkplaats van Rutgers bezig met het ‘keuren’ van de gebouwde midwinterhoorns, hij weet diverse tonen te blazen. “Twee tot vier tonen blazen lukt meestal wel. Uit een midwinterhoorn zijn maximaal zeven tonen te halen”, vertelt ‘veurman’ Jan Gerritsen, man van het eerste uur van de ADW Blaozers. Vier heren en twee dames zijn in augustus begonnen met de cursus die bestaat uit vijf avonden. “En een heleboel huiswerk”, legt ‘schriever’ Peter de Koning uit. In februari zijn er informatiebijeenkomsten, daarna worden de stammetjes uitgezocht. In één richting moeten ze recht zijn. “Meestal gebruiken we berkenhout, dat hout is makkelijk te bewerken. De stammetjes moeten drogen, het liefst in een tochtige schuur”, vertelt cursusleider Willibrord Kruijssen. 

Op de vijf cursusavonden krijgen de deelnemers instructies, telkens zitten er twee tot drie weken tijd tussen de avonden. Kruijssen: “Dan kunnen de cursisten thuis aan de slag. De bast moet van de stammetjes af, daarna worden ze aan twee kanten plat gemaakt, dan vierkant, achthoekig en ten slotte worden de stammetjes rond gemaakt. Bij de volgende avond zagen we de stammetjes doormidden en dan begint het uithollen. Dat is veel werk. De doorsnee zal bij het mondstuk zo’n zes centimeter zijn, onderaan vijftien. Wij maken hoorns van ongeveer 1,60 meter lang.” 

Er zijn deelnemers die nog nooit met hout hebben gewerkt. Betsie Hemink, één van de cursisten, glimlacht: “Ik heb ook nog nooit aan houtbewerking gedaan. We krijgen hulp hoor. Willibrord en Wim zorgen ervoor dat iedereen een midwinterhoorn af heeft aan het eind van de cursus.” Waarom is Betsie hiermee begonnen? Ze zegt: “Ik vind het zo knap dat iemand zo’n midwinterhoorn zelf kan bouwen! Wim Luimes, Martien Essink en ik zijn buren, met z’n drieën zijn we begonnen. Wim had de stammetjes al verzameld, Martien en ik zijn in augustus aangesloten. Het is leuk om te werken met zo’n groepje. En ik heb hem klaar!” 

Als de midwinterhoorns gereed zijn mogen de cursisten vijf avonden leren blazen. Alle blazers hebben hun eigen ‘happe’, mondstuk. Deze zijn gemaakt van vlierhout. Betsie weet al twee tonen uit haar hoorn te krijgen. De midwinterhoorns worden afgewerkt met pitriet, dat strak om de hoorns wordt gedraaid. “Nu is dat voor de sier, vroeger hadden de bouwers geen houtlijm, toen gebruikten ze pitriet om de midwinterhoorns na het uithollen aan elkaar vast te binden”, aldus cursusleider Wim Derksen. 

De geschiedenis van de midwinterhoorn gaat heel ver terug, tot de negende eeuw. Peter de Koning: “De hoorn werd gebruikt om de geboorte van Jezus aan te kondigen en ook als communicatiemiddel.” De ADW Blaozers proberen de traditie in ere te houden. Elk jaar worden er cursussen verzorgd en de Blaozers worden in de adventstijd bij diverse evenementen uitgenodigd om te komen blazen. “Bij winterwandelingen bijvoorbeeld maar we staan ook op de adventsmarkt in Aalten. Op 29 december wordt het Gelders kampioenschap midwinterhoorn blazen gehouden in Lievelde.” 

Veurman Gerritsen: “Rond het 25-jarig bestaan stonden de ADW Blaozers op het punt om te stoppen met activiteiten. Er was vrijwel geen belangstelling meer. Toch hebben we de schouders eronder gezet en nu gaat het weer heel goed gelukkig. We mogen elk jaar zo’n zes tot twaalf nieuwe cursisten verwelkomen. Ook worden we steeds vaker bij activiteiten uitgenodigd.”