‘Ik werk puur op intuïtie, op gevoel’
AlgemeenUit de kunst op reis met... Joke Haytink-Kleton
Door Karin Stronks
AALTEN - In Aalten en omstreken zijn veel kunstenaars actief, zij zijn net zo divers als de kunstwerken die ze produceren. In de rubriek ‘Uit de kunst met…’ komen kunstenaars aan het woord. In de zomermaanden proberen we kunstenaars die zijn ‘uitgevlogen’ aan het woord te laten, in deze aflevering vertelt oud-Aaltense Joke Haytink-Kleton haar verhaal.
De woonkamer in het huis in Eibergen is open, kleurrijk en warm. Schilderijen hangen aan de muren, eigen werk, daarbij valt het gebruik van veel, vaak felle kleuren, op. Bij de tafel staan vier stoelen, vier verschillende kleuren. Joke (73) glimlacht en maakt koffie. “Hoe ik als kind was? Nou ik speelde veel met poppen. Naar het voorbeeld van mijn moeder, zij naaide onze kleren zelf op een handnaaimachine, maakte ik al op jonge leeftijd kleertjes voor de poppen. Zonder patroon, ik knipte de stof en naaide de stukken aan elkaar. Zelfs een houtje-touwtje jas heb ik gemaakt. Uit het hoofd, je prutst dan nog echt!”
Op de basisschool en ook later op de Mulo vindt ze handwerken erg leuk. “Veel klasgenoten waren tijdens die lessen met hele andere dingen bezig, zetten de boel op stelten. Op de Mulo heb ik zelfs een smokjurkje afgemaakt. Later heb ik naailes genomen en kon ik mijn eigen kleding maken. Ook heb ik de opleiding tot costumière afgerond. Mijn trouwjurk heb ik zelf gemaakt.” Tijdens haar werk als kleuterleidster komt ze niet heel veel aan kunst toe. “Op school leerden we kinderen kunstvormen. Ik vond het helemaal niet leuk om alle kinderen hetzelfde te laten maken. We gingen ook wel met doosjes, papier en toiletrolletjes aan de slag waarbij ik de kleuters zelf liet experimenteren. Veel leuker!”
Na haar pensioen krijgt kunst een grotere plek in haar leven. Ze werkt veel met stoffen en gaat ook tekenen. “Met tekenen ben ik begonnen na een vakantie in Frankrijk, daar zag ik een schilderij in een tentoonstelling in een kerk. Ik dacht ‘hoe hebben ze dat nou gedaan?’ Het is vaak een lijnenspel wat ik later inkleur. Als ik met kunst bezig ben werk ik puur op intuïtie, op gevoel.” Ze neemt tekenlessen om zich te blijven ontwikkelen. “Een mooie techniek vind ik ecoline. Dat is toveren met kleur, een soort waterverf wat je in elkaar kunt laten overlopen. Op school deden we ook zoiets, verf op een papiertje druppelen en dat met rietjes alle kanten uit blazen.”
Ook werken met stof en vilt doet Joke graag. Voor één van haar kleinkinderen maakt ze een speeldeken. Een kunstwerk, gemaakt van onder andere stof van oude overhemden en met een soort kussentjes met foto’s versierd hangt een tijdens een Adventsexpositie in de Oude Helenakerk in Aalten. “Ik heb vaker met overhemden gewerkt, zo kun je van iets dat je niet meer gebruikt toch nog iets moois maken! Dat heb ik gezien in een museum in Groningen waar schitterend werk te zien was van een Japanse kunstenaar, van gedragen kleding, wat mij toen nog niet lukte!” Ze toont haar werk drie keer in Septemberkunst. “Twee keer in het atelier van een bekende, de derde keer richtte ik een expositie in bij mij thuis, met viltwerk en keramiek. Spannend was dat! Er kwamen toen ongeveer honderd mensen bij me thuis in vier dagen.”
Momenteel doet ze mee met het project ‘Kunst door de brievenbus’, een initiatief dat door de coronatijd is ontstaan. “Je krijgt opdrachten per post, nu ook wel via e-mail. Het kunstproject is opgezet door de Gruitpoort, dat is opgegaan in cultuurbedrijf Amphion. Ik vind het fijn om volgens een opdracht te werken. Je hebt houvast. Al zijn niet alle opdrachten makkelijk of ‘mijn ding’. Een van de opdrachten was het werken met een vlek. Daarmee kon ik alle kanten op. Dat heeft een bijzonder resultaat opgeleverd waar ik zelf heel blij mee ben.” Joke woont sinds kort in Eibergen. Ze zegt: “Sinds ik hier woon heb ik les bij beeldend kunstenares Marika Meershoek. Daar ben ik voorlopig nog wel mee onder de pannen!”