Bankje op een kamp. Foto: Bernhard Harfsterkamp
Bankje op een kamp. Foto: Bernhard Harfsterkamp

Vanaf een bankje

Algemeen

Op een kamp

Dankzij mijn naam bekijk ik met speciale belangstelling een kamp. Niet een kamp omheind door prikkeldraad, niet een verzameling tenten, maar het akkertje dat ooit dichtbij kleine boerderijen lag.

Zo’n kamp kreeg vaak de naam van een boerderij, soms ook van een gehucht of dorpje. De naam Harfsterkamp verwijst vermoedelijk naar een kamp in de buurt van Harfsen, dat niet ver weg van Zutphen ligt. Oorspronkelijk was het dan Harfsenkamp. In de loop van der tijd zijn daar verschillende varianten van ontstaan. Ik weet dat mijn overgrootvader vanuit Zutphen naar Bocholt is gegaan. Mijn grootvader trok enige jaren voor het begin van de Tweede Wereldoorlog naar Winterswijk.

De kamp waarop ik me bevind wordt Wikkerinkkamp genoemd. In de buurt heeft ooit de boerderij de Wikker gestaan. Wikkerkamp,dat kan in de loop der jaren Wikkerink worden. Het is in ieder geval een veel voorkomende naam in de Oost- Achterhoek geworden: van verzetsmensen tot wethouders, van ondernemers tot landbouwers, overal kom je ze tegen. Maar of hun stamboom altijd terug is te leiden naar de Wikker is onwaarschijnlijk, of je moet de stamboom met enige sturing gemaakt hebben.

Essen zijn ontstaan op hoogten die tijdens de laatste ijstijd zijn ontstaan. Dat leidde tot dekzandruggen in oostelijk Nederland. Omdat die ruggen droger waren lag het voor de hand om daar in de Middeleeuwen boerderijen te bouwen en akkers aan te leggen. Die akkers werden door het van jaar tot jaar opbrengen van potstalmest nog hoger. De lager gelegen gronden werden weiland of bleven nog even woeste grond. Omvangrijke essengordels zijn nog steeds zichtbaar, zoals bij IJzerlo.

Deze Wikkerinkkamp ligt op diezelfde essengordel, maar is er door bos en houtwallen duidelijk van afgescheiden. Ik bevind me ook niet in IJzerlo, maar in het aangrenzende buurtschap Heurne. Deze kamp is vergeleken met het aangrenzende weiland erg hoog. Iemand vertelde me dat deze plek ooit een vuilnisbelt is geweest. Wel een kleine dan. Het zou de extra hoogte kunnen verklaren, maar of het verhaal klopt weet ik niet.

Vanaf het picknickbankje heb ik een prachtig uitzicht over een fraai kleinschalig landschap. Het enige dat niet klopt is dat de akkerkruiden in het weiland bloeien. Die hadden op de kamp, de akker, moeten staan. Zo’n laaggelegen weiland was een nat bloemrijk weiland , maar niet met soorten die doorgaans op akkers groeien.

Naast de kamp een wiland. Foto:Bernhard Harfsterkamp