Het is maar wat je wil zien… of niet… in de synagoge
AALTEN - Een stuk geschiedenis dat voor vele mensen bekend is: de Tweede Wereldoorlog. Leo Kok was kunstenaar en maakte net zoals vele anderen een reis door meerdere concentratiekampen. Leo was getrouwd met Kitty de Wijze. Zij trouwde later opnieuw en de zoon van het stel, Jaap Nijstad, tevens ook kunsthistoricus, besloot dezelfde reis als Leo te maken. De tekeningen van Leo zijn bewaard gebleven en tijdens de reis maakte Jaap samen met zijn vrouw Jopi Nijstad-Beumkes foto’s. Jaap en Jopi hebben deze twee vormen van kunst gecombineerd en kondigen een expositie aan ‘Het is maar wat je wil zien… of niet…'. Deze bijzondere expositie is te zien van 30 juni tot 9 september in de Synagoge van Aalten.
Door Eva Schipper
Jaap heeft geschiedenis en kunst altijd fascinerend gevonden. Het verhaal van Leo kwam bij Jaap heel erg dichtbij. Leo was namelijk de eerste man van de moeder van Jaap. In de optiek van Jaap moet geschiedenis altijd opnieuw verteld en verhaald blijven worden. De manier waarop dat gebeurt is afhankelijk van de tijd. “De foto’s die ik heb gemaakt tijdens de reis zie ik als een brug tussen de geschiedenis en het heden”, zegt Jaap. “Als je het hoort dat zes miljoen mensen zijn overleden in de kampen, dan is dat heel moeilijk om voor te stellen. Door in te zoomen op een persoon en op verschillende details in het leven van die persoon is het veel makkelijker om een voorstelling te maken.” Dat is precies wat Jaap heeft gedaan bij het maken van de expositie.
Leo heeft in de tijd van de oorlog op een documenterende wijze kunst gemaakt. Zo geven de kunstwerken van Leo een goede afspiegeling van de kampen weer. Naast dat de expositie tekeningen van Leo en foto’s van Jaap en Jopi bevatten, zijn er teksten bij de beelden gemaakt. “Het is op deze manier een verhaal geworden.”
De foto’s die gemaakt zijn door Jaap en Jopi hebben een historische lading. “De plekken waar ik ben geweest zijn heel confronterend en zijn echt gruwelijke plekken. Toch ging ik tijdens deze reis opzoek naar schoonheid. Een voorbeeld is een zonsondergang. Ook op zo’n afschuwelijke plek kan de schoonheid van de natuur troost geven", zegt Jaap. Deze verschillende thema’s zoals natuur, ritme en stilleven zijn verweven in de expositie.
Ook hebben Jaap en Jopi in het verleden in samenwerking met Omroep Max een documentaire gemaakt; Getekend in Westerbork. Geïnteresseerden kunnen deze documentaire als achtergrondkennis gebruiken voor de expositie.
De expositie is behalve tussen 30 juni en 9 september ook te bezichtigen in de herfstvakantie (week 42 en 43) en op de open monumentendag, zaterdag 11 september. Ook scholieren worden van harte uitgenodigd om de expositie te bekijken. De expositie is te zien in de Synagoge op woensdag van 13.30 tot 16.30 uur en op donderdag van 10.00 tot 16.00 uur. Reserveren is niet nodig, maar er geldt wel een maximum van tien à twaalf mensen in de synagoge.