Gesprekstafel met 'Samen Sterk': 'geen vooroordelen graag'
AALTEN - Geen vooroordelen, graag. Dat is de dringende wens van de groep Samen Sterk, bestaande uit ervaringsdeskundigen van Estinea. Woensdagmorgen gaven zij hun ervaringen door in de gespreksserie 'Zo persoonlijk mogelijk' die de gemeente Aalten de afgelopen twee maanden hield om de mening van de burgers te peilen over onderwerpen in 'het sociaal domein'. Wethouder Joop Wikkerink praatte mee.
Samen Sterk
“Het raarste vind ik dat sommige mensen tegen mij praten alsof ik een kind van 9 ben, en ik ben 29 jaar!”, aldus een van de deelnemers aan deze gesprekstafel. Zij maakt deel uit van de groep Samen Sterk. Inmiddels een groep van negen vertegenwoordigers, ervaringsdeskundigen, cliënten van Estinea. Zij proberen door de bril van de bewoners en cliënten van Estinea naar de buitenwereld te kijken. En die wereld vertrouwd te maken met hun wereld. Ze geven voorlichting, workshops, gastlessen. Hun doel is zo gewoon mogelijk mee kunnen doen. Niet apart gezet, maar inclusief in de hele maatschappij. Op gebied van werk, school, vrije tijd en hobby.
Vrije tijd en hobby's
Het gesprek ging vooral over werk en vrije tijd. Waar lopen mensen met een beperking nu tegen aan als het om vrije tijd gaat. Een belangrijk punt is het vervoer, zeker in coronatijd. Je moet lang van tevoren iets plannen, er is niet altijd geschikt vervoer, openbaar vervoer is lastig in en vanuit de Achterhoek. Dat betekent dat sommige mensen dan toch maar thuisblijven, geen vrienden opzoeken of naar hun hobby's gaan. Natuurlijk hielp corona daar ook niet bij. Een tweede punt zijn de financiën. Hobby's of verenigingen kosten geld. Met een heel laag inkomen besteed je vaak je geld liever niet aan contributie van 30 of 40 euro per maand. Niet alle regelingen hiervoor zijn bekend of passend. Het is belangrijk, zo vinden de mensen van Samen Sterk, dat zij ook mee kunnen doen aan gewone verenigingen, clubs en niet alleen maar aan G-teams op voetbal of turnen. Dat is ook soms moeilijk voor die verengingen. Misschien moet er wel een verengingscoach komen, zei men.
Wat dat betreft kon het team meteen een afspraak met de wethouder maken.
School en werk
Voor veel mensen met een lichte beperking is een goede opleiding en goed werk van belang. Toch gaat het volgens het team daar weleens mis. Bijvoorbeeld dat een opleiding aangeeft dat iemand het niveau niet kan halen en daarom van school af moet. Terwijl diezelfde persoon enkele jaren later als gastdocent van Samen Sterk op school komt. Of een werkgever die nogal veeleisend is, en dan kan iemand het tempo niet helemaal aan. Of de communicatie die niet altijd gelijkwaardig is: 'Soms word ik aangesproken als een kind van 9'. Ook hier is het afstemmen van de wederzijdse verwachtingen zo belangrijk. Veel bedrijven en hun personeel missen de kennis om om te gaan met de doelgroep. Zogenaamde prokkelstages (prikkelende ontmoetingen) zouden dan misschien helpen. Laten zien wat er van beide kanten mogelijk en nodig is. Ook de begeleiders moeten goed in gesprek met de werkgevers en hun personeel. Wethouder Joop Wikkerink concludeerde: “Er wordt weleens gezegd dat mensen van Estinea een afstand tot de arbeidsmarkt hebben, maar je kunt net zo goed zeggen dat de arbeidsmarkt een afstand heeft tot mensen van bijvoorbeeld Samen Sterk. Daarom moet je naar elkaar luisteren en elkaar begrijpen. En misschien wel veranderen. Daarbij kan team Samen Sterk met gesprekken, voorlichting en workshops zeker een goede rol in vervullen."
Mooi gesprek
Alle deelnemers vonden het een mooi gesprek. Er werd ook nog een klein filmpje van gemaakt, want de gemeente Aalten wil deze gesprekstafel met 'Samen Sterk' van Estinea ook laten zien als een goed voorbeeld hoe je kunt werken aan het VN-verdrag voor mensen met een handicap. En natuurlijk maakte communicatietekenaar Maria Geven weer een verslag-tekening,. Als er nu organisaties of bedrijven zijn die best eens zo’n prokkel willen meemaken (een prikkelende ontmoeting), die kunnen altijd contact opnemen met het team Samen Sterk van Estinea.
Persoonlijk
contact en
betrokkenheid
sleutel
tot goede
ondersteuning
Woensdagmiddag logden er meer dan 30 mensen in voor de laatste gesprekstafel 'zo persoonlijk mogelijk'. Voorlopig de laatste gesprekstafel die gemeente Aalten organiseerde over het sociaal domein. Nu waren de professionals, consulenten, werkers aan de beurt. In vier 'snelkookpansessies' werd hen gevraagd in te gaan op onder andere integraal werken, versterking van de sociale basis en onderlinge samenwerking. Wethouder Joop Wikkerink van WMO en Welzijn, Werk en Inkomen en Publieke gezondheid van de gemeente Aalten luisterde mee. Hij daagde de deelnemers meteen uit. “Als jullie het voor elkaar krijgen net zoveel energie, veerkracht en creativiteit te tonen als jullie doelgroepen: cliënten, deelnemers, in de vorige gesprekstafels, krijg je een pluim.”
Wat gaat goed en wat kan beter
Veel medewerkers van organisaties die aanschoven aan de gesprekstafel gaven aan dat zij blij zijn dat er ruimte is voor het persoonlijk gesprek, dat ze mensen in hun waarde kunnen en mogen laten, dat er tijd moet zijn, en is, voor het gesprek achter de vraag. Een medewerker die aanvragen van bijzondere bijstand behandelt vindt het belangrijk om in een persoonlijk contact door te kunnen vragen. “Vaak komt er dan meer problematiek boven tafel.” Organisaties en medewerkers weten elkaar meestal goed te vinden. Aalten is een overzichtelijke gemeente en het 'ontschot' (integraal, met alle betrokken disciplines, met de cliënt centraal; red.) werken komt steeds meer van de grond, aldus een jeugdwerker. Toch vinden veel professionals de regels, de privacy-voorschriften en natuurlijk corona lastig. Daar zouden we toch creatiever mee om moeten kunnen gaan, was een verzuchting.
Sociale basis
In een hechte samenleving is een goede sociale basis van belang. Die is volgens de werkers in een gemeente als Aalten redelijk op orde: 'we kennen elkaar, het is kleinschalig, er is wil tot samenwerken en netwerken, er is een goede welzijnsorganisatie met onder andere cultuurverbinders die ook nieuwkomers de weg wijst. Toch zijn er zorgen. Sommige groepen, zoals mensen met een psychisch probleem', worden vaak uitgesloten, buurtverbanden vallen weg, er is een verminderde bereidheid elkaar te helpen in de buurt, aldus een betrokkene bij een woningcorporatie. “De tolerantie naar elkaar neemt af.” Eigenlijk zouden we naast cultuurverbinders ook buurtverbinders moeten hebben om kwetsbare gezinnen in de buurt te laten aarden. Ook hier speelt stigmatisering van kwetsbare mensen een grote rol.
Integraal werken
Dat betekent dat ook organisaties en professionals naar elkaar doorverwijzen, van elkaar gebruikmaken, samen moeilijke zaken oplossen. Ook daar waren de gespreksdeelnemers tevreden over. Hoewel… wat verder doorpratend gaven sommigen toch aan dat ze elkaar in dit gesprek voor de eerste keer zagen, niet op de hoogte zijn van het aanbod en mogelijkheden van de collega’s. Vanuit het inwonersperspectief is het ook best irritant dat mensen vaak gevraagd wordt bij elke intake, organisatie, instantie weer hun hele doopceel te lichten. Daar zou men toch ook wel graag wat soepeler mee willen kunnen omgaan. “Ik was laatst in een gezin voor de kinderen, maar zag dat er heel wat anders aan de hand was, daar kan ik dan niks mee doen”, aldus een werker.
Praktische ideeën
Er vlogen heel wat praktische oplossingen over tafel. Natuurlijk weer de beroemde sociale kaart, maar ook een sociaal café, een regelmatige ontmoeting, werkbezoeken, uitwisselingen. Soms is een betaling per organisatie handiger dan steeds maar weer een individueel budget per cliënt. Veel professionals willen ook graag vertellen wat ze doen, wat ze tegenkomen en waar de oplossingen liggen. Vooral bij de gemeenteraad, de politiek die vaak over hen beslist. En iedereen wil nadenken over de vindbaarheid en de toegang. Het is opvallend dat ook de deelnemers aan dit gesprek nieuwe organisaties, mensen en werkwijzen tegenkomen. Maar ook is het verloop onder medewerkers in de sociale sector hoog.
Samenlevingsopbouw
In zijn slotwoordje gaf wethouder Joop Wikkerink zijn 'verwonderpunt' aan. Veel heil wordt verwacht van coaching: een jobcoach, buurtcoach, vrijetijdscoach, ouderencoach enzovoort. Dat betekent dat we als samenleving het zelf organiseren van hulp en ondersteuning (naoberschap) een beetje kwijt lijken te raken: voor alles een professionele coach. En ja, dat moet ook misschien in die situaties waar het om moeilijke situaties gaat. Maar het is ook een missie, een uitdaging om de samenleving zo op bouwen dat we als inwoners die uitdagingen zelf aanpakken.
Vervolg
In totaal organiseerde de gemeente onder begeleiding van Radaradvies tien gesprekstafels. Dit leverde heel veel 'input' voor hoe de gemeente wil werken in het sociaal domein. Vanuit de bedoeling om te komen tot 'de omgekeerde verordening' en de menselijke maat. Met respect voor wetten en voorschriften. In de komende tijd wordt al deze input verwerkt en aangeboden aan de gemeenteraad. Die stelt dan het beleid vast. Daarvoor worden alle gespreksdeelnemers nog op de hoogte gesteld van wat er met hun inbreng gedaan is.
