Astrofoto: Orion Running Man. Foto: Niek Damen
Astrofoto: Orion Running Man. Foto: Niek Damen

‘Drie weken bezig voor die ene goede foto'

Uit de kunst met Niek Damen

Door Karin Stronks

AALTEN - In Aalten en omstreken zijn veel kunstenaars actief, zij zijn net zo divers als de kunstwerken die ze produceren. In de rubriek ‘Uit de kunst met…’ komen kunstenaars aan het woord. Dit keer vertelt Niek Damen zijn verhaal.

Anderhalf jaar geleden is Niek Damen (36) begonnen met ruimtefotografie. Daarvoor heeft hij bijzondere landschappen gefotografeerd. Hij legt uit: "Niet-alledaagse situaties vind ik mooi om te fotograferen. Erosie, mist, vervallen industrieterreinen. Of we gingen met een paar hobbyisten bij een heldere nacht een heel eind Duitsland in voor het maken van een bijzondere foto." Wat hij door deze manier van fotografie heeft geleerd komt nu goed van pas bij zijn nieuwe passie. Niek vertelt: "Sterrenkunde vind ik zeer interessant, lees er veel over. Ik koesterde al lang de wens om ooit astrofotografie te gaan doen."

Geduld
Er gaat heel wat vooraf aan het werkelijke fotograferen. Niek Damen: "Voor het maken van goede foto’s heb je veel geduld en tijd nodig en ik doe het allemaal naast mijn gezin en mijn werk. Het begon al met het aanschaffen van de spullen. Via Marktplaats en toevalligheden heb ik een telescoop en telescoophouder op de kop getikt. Ik probeer het zo voordelig mogelijk te houden. Sommige benodigdheden moest ik bestellen. En dan zijn de wachttijden lang vanwege coronamaatregelen dus nog meer geduld opbrengen! Nu heb ik mijn materiaal in orde en heb ik de eerste drie foto’s gemaakt!"

Gevecht
In anderhalf jaar tijd drie foto’s maken klinkt erg karig. Niek grijnst: "Er zijn veel factoren waar je rekening mee moet houden. Heldere lucht zonder maan is een vereiste. Bovendien moet het te fotograferen object hoog aan de hemel staan zodat je weinig last hebt van atmosferische storingen. En dan is het – zeker voor een beginneling – een gevecht met je apparatuur… en ik ben een perfectionist!"

Autodidact
Er komen begrippen langs als ‘light supression filter’, ‘raw geschoten’, ‘calibratieframes’ en ‘high dynamic range’. Het laatste begrip (HDR) houdt in dat er series foto’s worden gemaakt met verschillende belichtingstijden, elke serie bestaat uit tientallen foto’s die later worden gecombineerd in één bestand voor een goede verhouding tussen licht en donker. Raw betekent onbewerkt, dat geeft de beste kwaliteit. Een light supression filter filtert bijvoorbeeld het licht van een lantaarnpaal weg en calibratieframes zijn een serie foto’s die worden gemaakt onder bepaalde omstandigheden met als doel om de oneffenheden van de camerasensor uit een foto te halen. Niek is autodidact, heeft zichzelf alles aangeleerd. Hij zegt: "Ik heb via social media veel contact met collega-fotografen. We wisselen ervaringen en kennis uit."

Orion
De meest recente foto is een exemplaar van Orion en de Running man, dit zijn nevels in dit sterrenbeeld. Niek vertelt: "Drie dagen ben ik bezig geweest met het maken van deze foto. Het begint met het instellen en opstellen van de telescoop. Als je een object dichtbij haalt moet de telescoop met het onderwerp meedraaien. Door software op de computer wordt de ideale ‘stand’ van het te fotograferen object bepaald. “En dan beginnen we met het maken van series foto’s, van verschillende belichtingstijden, met een camera waar ik het infraroodfilter uit heb gehaald. Dat fotograferen gaat overigens automatisch. Die vier files zijn totaal 900 Mb groot en worden ‘opgestapeld’ op mijn computer. Dat duurt acht uur!"

Leerproces
Met behulp van de bewerkingssoftware wordt het proces in gang gezet om vanuit de vier files de beste data naar voren te halen. Niek: "Dat is een leerproces. Ik streef naar een zo ‘natuurlijk’ mogelijke foto. Ja, je zou het een kunstvorm kunnen noemen, bij het maken van een schilderij gaat het handmatig, bij astrofotografie werk ik met software op de computer. Bij mijn laatste foto ben ik wel twintig keer helemaal opnieuw begonnen met het proces voor ik eindelijk tevreden was."


Facebook: ND-Pixels
Instagram: damenniek

Niek Damen bij zijn telescoop. Foto: Sander Damen