Trek naar het oosten
Mensen uit andere delen van het land komen al zolang ik leef wonen in de Achterhoek. Ik herinner me nog dat ik Aad Nuis tegen kwam bij een wandeling. Hij had een boerderij in Kotten, waar hij zich zo nu en dan terug trok. In het westen bleef hij actief als politicus voor D66.
Nuis schreef recensies over de Nederlandse literatuur in de Haagse Post. Eind jaren 70 van de vorige eeuw werd hij als invloedrijk beschouwd. Uiteraard had hij vrienden in de literaire wereld. Voor een criticus in ons land is het onmogelijk om geen contacten met schrijvers te hebben. De vrienden kwamen naar de boerderij. Dat leverde mooie passages op voor mijn nog steeds groeiende verzameling “De Achterhoek in de Nederlandse literatuur.”
Het mooist is een gedicht van Rutger Kopland over de populieren die hij vanuit de boerderij zag. In die tijd waren de boerderijen, die geen functie meer hadden voor de landbouw, vooral een weekendhuisje. Dat is in de loop der tijden veranderd. Mensen uit andere delen van het land gingen permanent wonen in de Achterhoek, vooral als ze gepensioneerd waren. De rust, ruimte en het prachtige landschap waren bepalend voor hun keuze.
Tegenwoordig spelen andere overwegingen mee. Jongere mensen kiezen voor de Achterhoek. Het is er goedkoper wonen, er kan thuis gewerkt worden. Ook is de Randstad niet zo ver weg meer, als je er een enkele keer moet zijn. Dat hadden criminelen al lang ontdekt met hun diefstallen en drugsactiviteiten. Maar menig westerling was nog altijd in de veronderstelling dat de Achterhoek ergens in Siberië ligt.
Dat beeld is veranderd, ze weten inmiddels beter. Tot ongenoegen van sommige Achterhoekers, die liever op zichzelf blijven, want die nieuwelingen passen zich niet aan. “Die doen niet mee aan onze tradities!”. Oh wee, wat een ramp. Mensen besef eens dat tijden veranderen en dat tradities er zijn om af te schaffen. Nieuwkomers kunnen daarbij helpen.
Het enthousiasme over al die nieuwelingen, waarvan menig bericht in de krant en op de sociale media getuigt, wil ik echter graag wat temperen. Groei is niet heilig makend, krimp is de toekomst, maar dat mag ik niet hardop zeggen. Een Achterhoek met overal nieuwe woonwijnwijken die aan de kernen worden geplakt is een slecht idee. Dames en heren raadsleden, voordat je je te veel verlustigt in de gedachte van grote groei, vraag je eerst af wat de kwaliteiten van de Achterhoek zijn. Dat zijn die rust, ruimte en prachtige natuur en landschap. Teveel groei tast aan. Wil je dat? Het antwoord daarop is vanzelfsprekend, maar misschien vergis ik me in de wijsheid van onze bestuurders.