Het Wooldseveen, een van de Natura 2000-gebieden. Foto: Bernhard Harfsterkamp
Het Wooldseveen, een van de Natura 2000-gebieden. Foto: Bernhard Harfsterkamp

Geen raadsbrede steun voor motie over stikstofaanpak

D66 en Progressieve Partij stemmen tegen

Door Bernhard Harfsterkamp

AALTEN – Is een motie over de stikstofwet, die al is aangenomen in de Tweede Kamer nog zinvol? Gerrit Assink van het CDA vond van wel en diende mede namens ChristenUnie, HMV en Gemeentebelangen ongeveer dezelfde motie, die een maand geleden in de gemeenteraad van Winterswijk werd aangenomen. D66 en de Progressieve Partij vonden dat de motie te laat kwam en daardoor overbodig was. Assink vond dat onzin. “Een wet kan veranderd worden.”

Desolaat landschap
Doel van de Stikstofwet is de reductie van de stikstofuitstoot op onder andere de vier Natura 2000-gebieden in Winterswijk (Wooldseveen, Korenburgerveen, Bekendelle en Willink Weust). “Ondernemers in een straal van tien kilometer moeten dit oplossen. Dat is onmogelijk! Zelfs als de gehele landbouw verdwijnt is de depositie nog steeds te hoog.” Met depositie worden de stikstofverbindingen zoals ammoniak en stikstofoxiden bedoeld, die neerkomen op de natuurgebieden en een negatieve invloed hebben op de natuurkwaliteit. Assink schetste een somber beeld van wat er zal gebeuren als de landbouw verdwijnt. “Het gevolg is een desolaat landschap. Nu doen de boeren het onderhoud van het coulisselandschap er gratis bij. Dan wordt het een bende. Dat kan toch niet waar zijn?” Assink vergat er bij te vertellen, dat landschapsonderhoud allang geen zaak meer is van alleen boeren. Landgoedeigenaren en terreinbeherende organisaties als Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer leveren eveneens een belangrijke bijdrage.

Stikstofbelasting komt ook uit Duitsland
Misschien presenteerde Assink zijn motie bewust eenzijdig om een krachtiger boodschap af te geven. Net als bij de raadsbehandeling in Winterswijk gebeurde, legde hij er de nadruk op dat alles op slot komt te zitten door de nieuwe wet. “Zelfs een uitbreiding van ons bedrijventerrein zal lastig worden.” Hij zette ook zwaar aan dat de stikstofuitstoot die uit Duitsland afkomstig is voor het grootste aandeel in de depositie op de Natura 2000-gebieden zorgt. “Er komt 70% uit het buitenland, dat kunnen we niet 100% in Nederland oplossen.” In de discussie over de natuurgebieden in de grensregio’s wordt echter altijd voor het gemak vergeten dat Nederland ook stikstof naar het buitenland exporteert. Waarschijnlijk net zo veel als er vanuit het buitenland binnen komt. Alleen de vinger naar Duitse buren wijzen is te gemakkelijk. Alexander van der Graaff (D66) vond dan ook dat Assink de schuld van de problematiek bij anderen neer wilde leggen en niet naar de landbouw zelf wilde kijken. Dat bestreed Assink. Hij had gezegd dat de landbouw al veel heeft gedaan om de stikstofuitstoot te verminderen. En dat de boeren mee willen werken aan verdere reductie. Als de doelstellingen maar realistisch zijn.

Regionale omstandigheden
De VVD stemde wel voor de motie, hoewel ook Gerbert Navis de motie 'mosterd na de maaltijd' noemde. Hij deelde wel de zorgen over de toekomst van boeren en bedrijven, maar vond dat bij de behandeling van de Stikstofwet in de Tweede Kamer al aandacht was besteed aan de onhaalbaarheid van doelstellingen zoals de motie vraagt. Hij citeerde minister van Landbouw Carola Schouten: “Bij het realiseren van instandhoudingsdoelstellingen in Natura 2000-gebieden moet er rekening mee worden gehouden dat er gebieden zijn waar zelfs met grote inspanningen de doelstellingen niet gehaald kunnen worden door effecten waar we zelf geen invloed op hebben.” Zoals de stikstofaanvoer uit het buitenland. In zulke gevallen zal gekeken worden wat wel haalbaar is. Navis vond deze handreiking voldoende. “Wat verandert de motie dan nog?” Toch waren de zorgen die hij voor alle sectoren had voldoende reden om toch voor de motie te stemmen. Bert Weevers (Progressieve Partij) was mordicus tegen de motie. “Te laat, overbodig en onjuist in de overwegingen. De indieners spreken over onmogelijke situaties. Dat is niet aan de orde. In de wet staat al dat rekening gehouden kan worden met regionale omstandigheden.”

Natuurherstel moet
Weevers wees er daarnaast op dat de motie te eenzijdig was. De nadruk ligt te veel op boeren en bedrijvigheid en er is geen aandacht voor natuur. “De natuurkwaliteit is echt dramatisch slecht. Daar moet dringend wat aan worden gedaan”, zei Weevers. “Helaas zwijgt de motie daarover totaal. Weglopen voor problemen maakt het alleen maar steeds moeilijker om er wat aan te doen.” Wethouder Ted Kok erkende dat de problematiek zeer divers is. Voor hem staat voorop dat de problemen moeten worden opgelost en dat natuurherstel moet. Het verzoek dat in de motie wordt gedaan om de minister van Landbouw naar de Oost-Achterhoek te halen om haar ter plekke de problematiek duidelijk te maken ondersteunde hij. Hij zei dat er al veel overleg was met de gemeente Winterswijk over de beste aanpak. “We moeten komen met een pakket maatregelen met stikstofreductie waarmee de bedrijven verder kunnen.” Dit moet gepaard gaan met natuurherstel, want dat staat 'buiten kijf'.