Burgemeester Anton Stapelkamp bekijkt het paneel met het verhaal van Gerhard Schröder. Foto: Karin Stronks
Burgemeester Anton Stapelkamp bekijkt het paneel met het verhaal van Gerhard Schröder. Foto: Karin Stronks

Burgemeester Stapelkamp bezoekt ‘Sporen van de Vrijheid’

DINXPERLO – De tentoonstelling Sporen van de Vrijheid is in de maand oktober nog te zien in het Grenslandmuseum in Dinxperlo. Burgemeester Anton Stapelkamp bracht op zaterdag 26 september samen met zijn vrouw Cecile een bezoekje aan het museum en de expositie.

Het persoonlijke verhaal dat verteld wordt door Gerhard Schröder trekt in het bijzonder de aandacht van de burgemeester. Vrijwilliger Bertus Hengeveld heeft ‘dienst’ op deze zaterdagmiddag, hij leidt bezoekers rond en biedt de burgemeester en zijn vrouw een kopje koffie aan. Burgemeester Stapelkamp neemt de uitnodiging aan en vertelt waarom hij geïnteresseerd is in de expositie Sporen van de Vrijheid en in het bijzonder in het persoonlijke verhaal van Gerhard Schröder: “Mijn grootouders Annetje en Herman Stapelkamp gaven gehoor aan een oproep van de kerken om een Duits kind tijdelijk in huis te nemen. Driehonderd kinderen uit Duitsland en Oostenrijk arriveerden per trein in Rotterdam om bij Nederlandse gezinnen aan te sterken. Ik vermoed dat mijn grootouders daar best moeite mee hadden om zo vlak na de oorlog, in 1949, een kind van ‘de vijand’ tijdelijk onderdak te geven. Maar het schijnt dat opa heeft gezegd ‘we kunnen toch niet het Onze Vader bidden en tegelijk haatdragend zijn?’ Mijn oma nam de destijds elfjarige Gerhard Schröder bij zijn hand en nam hem mee. Gerhard voelde zich meteen thuis en beschouwt deze ervaring als een wonder…”
In het Grenslandmuseum wordt een interessant stuk geschiedenis van Dinxperlo en Suderwick verteld. Rondom het bijzondere Duits/Nederlandse grensdorp zijn in de achttiende eeuw grensstenen geplaatst en er is heel wat afgesmokkeld van en naar Duitsland. De oorlog heeft de verstandhouding tussen de beide landen beslist geen goed gedaan. Maar er zijn tegenwoordig op allerlei gebieden mooie samenwerkingen ontstaan. Te denken aan hulpverlening, politie en zorg. Bertus Hengeveld vertelt over de kommiezen, de marechaussee, over slimme smokkelaars en over allerlei zaken die bij de grens in beslag zijn genomen.
De tentoonstelling Sporen van de Vrijheid is fraai verweven in het Grenslandmuseum. De tijdelijke expositie biedt een interessante aanvulling op de vaste opstelling van het museum. Drie thema’s worden belicht: Verzet en Onvrijheid, Afstand en Verwijdering en Verbroedering en Opbouw. Elk thema bevat drie persoonlijke verhalen, van toen en nu. Verleden wordt zo naar het heden gebracht. Negen panelen bevatten aan een kant de Nederlandse tekst, aan de andere zijde de Duitse vertaling. Sporen van de Vrijheid is als onderdeel van het grensoverschrijdende regioprogramma Gelderland Herdenkt gemaakt door het Nationaal Onderduikmuseum in samenwerking met het Grenslandmuseum. De mobiele, ‘reizende’ tentoonstelling is te zien in Nederlandse en Duitse gemeenten in de grensstreek.
De expositie is aangevuld met lokale verhalen, bijvoorbeeld over het Joodse meisje Janny Prins. Janny is de jongste dochter van Maurits Philip Prins, één van de directeuren van de Deventer tapijtfabriek en wethouder tot 1939. Tijdens de Duitse bezetting wordt de bewegingsvrijheid van Joden stap na stap ingeperkt, tot ze uiteindelijk ook vervolgd worden. Een oom van Janny bedenkt een vluchtplan en regelt valse persoonsbewijzen. Net als de familie Prins in oktober 1942 klaar staat om te vertrekken worden ze gearresteerd door de Sicherheitsdienst. Eerst worden ze naar Terborg gebracht, vandaar door naar opvangkamp Westerbork. Zeven dagen later wordt de twaalfjarige Janny samen met haar moeder en zus vermoord in Auschwitz.