Burgemeester Stapelkamp. Foto: Gemeente Aalten
Burgemeester Stapelkamp. Foto: Gemeente Aalten

Aan de inwoners van gemeente Aalten (8)

AALTEN - Burgemeester Anton Stapelkamp richt zich ook in zijn achtste brief via Aalten Vooruit en De Band tot de inwoners van de gemeente Aalten.

75 jaar vrede en vrijheid

De afgelopen dagen en maanden stonden we stil bij het eind van de Tweede Wereldoorlog in Europa. We keken terug naar een ontluisterend hoofdstuk van het menselijk verhaal. Niet eerder werd er zo georganiseerd en op een zo mensonterende manier geweld gebruikt. Werd mensen het bestaansrecht ontzegd. Na vijf jaren kwam er een eind aan het onrecht en het leed. Maar het verdriet en de pijn waren nog niet voorbij. Tot op de dag van vandaag dragen mensen de littekens. Ook de bevrijding kostte velen het leven. Honderdduizenden jonge mannen die van ver kwamen vonden hier hun dood. Onze vrijheid is zwaar bevochten, in bloed gedrenkt. Als je daarover nadenkt dan komen vragen op, in ieder geval bij mij. Wat is die vrijheid eigenlijk? Zijn we ons, ben ik mij nog wel bewust van de waarde van vrijheid? Wat is onze eigen vrijheid onszelf eigenlijk waard? Zou ons de vrijheid van anderen ook zoveel waard zijn? Hoe belangrijk is vrijheid voor ons en praten we daar met elkaar genoeg over, en met onze jongeren voor wie die oorlog en de onvrijheid toch vaak een ver-van-mijn-bed-show is?

Voor mij is vrijheid dat ik de ruimte krijg van anderen om te zijn die ik ben, of zoals ik wil zijn. Vrij om te leven en te denken zoals ik denk dat goed is. Maar daar hoort voor mij wel bij dat, als ik die ruimte voor mezelf vraag, ik ook de ander die vrijheid gun. Elkaar vrijheid gunnen betekent elkaar respecteren. Op deze manier, een beetje abstract geformuleerd, klinkt dat mooi. Maar het is ook vrijblijvend. Het wordt spannender als je het concreet maakt.Voor mij is het christelijk geloof van grote waarde en ik ben blij dat ik de vrijheid heb om mijn levensovertuiging te belijden en in de dagelijkse praktijk mijn leven ernaar mag inrichten. Maar gun ik iemand die hindoe, iets-ist, moslim, jood of atheïst is ook die vrijheid? We hebben allemaal zo onze opvattingen over wat goed en kwaad is, over relaties en seksualiteit, opvoeding van onze kinderen, verdeling van welvaart en de inrichting van onze samenleving. Gunnen we elkaar die andere opvatting? Daar zit spanning op, ieder voelt aan dat er grenzen zijn. Maar wie bepaalt dan waar die grens ligt? Een Amerikaanse rechter zei ooit: ‘Mijn vrijheid om met mijn armen te zwaaien is beperkt tot de afstand tot de neus van de ander’. En voor ieder van ons de gewetensvraag: Ben ik bereid mijn eigen vrijheid te beperken ten behoeve van de ander, de samenleving, bijvoorbeeld nu in deze coronatijd?

Uiteindelijk is het de overheid die de grenzen trekt, maar in een rechtsstaat worden daar wel eisen aan gesteld. Eisen die we vastleggen in bepalingen over onze grondrechten. De kern van de gedachte van de grondrechten is dat ieder mens uniek is en van evenveel waarde is. Dat ieder mens even veel recht heeft op zijn bestaan, zijn eigen waarheid. En dat de overheid op afstand blijft van ieders persoonlijke leven. In die grondrechtsbepalingen ligt vast wie de beperkingen kan aanbrengen en soms ook welke inhoudelijke eisen aan die beperkingen te stellen zijn. Die beperkingen moeten ook vooraf worden vastgelegd en nauwkeurig beschreven. In een democratie als de onze hoort daarbij dat we elkaar respecteren, de ruimte geven, omdat we beseffen dat niemand de waarheid in pacht heeft. De helft-plus-één-meerderheid moet niet op onderwerpen die gevoelig liggen de minderheid de maat nemen en diens vrijheid beperken. Dat ligt ook al vast in onze Grondwet, die kan slechts met tweederde meerderheid worden gewijzigd. Maar zelfs dan moeten we voorzichtig zijn. Wie garandeert dat die tweederde meerderheid de waarheid aan zijn zijde heeft? Op heel wat momenten in de geschiedenis waren er ruime meerderheden voor zaken waar we ons nu voor zouden schamen, zoals slavernij, lijfstraffen, rassenscheiding, antisemitisme, godsdienstvervolging, communistenjacht enzovoort. Enige bescheidenheid past ons.

75 jaren van vrijheid, zo lang hebben we dat in ons werelddeel eigenlijk nog nooit meegemaakt. Zijn we misschien een beetje gemakzuchtig geworden? De coronacrisis, met alle beperkingen die we ons zelf opleggen en die ons door de overheid opgelegd worden, is wel een leerzame ervaring. Het voelt onvrij, ronduit onprettig, om niet zelf te mogen bepalen met hoeveel mensen je afspreekt, waar je naar toe gaat. En dan is dit nog maar een korte periode van enkele weken en zijn de beperkingen opgelegd door een door onszelf gekozen bestuur. Een bestuur dat ook nog eens publiekelijk verantwoording aan ons aflegt via de media en onze volksvertegenwoordiging.

Op tal van plekken op deze wereld staat de vrijheid van burgers ter discussie, staat de ruimte om anders te mogen zijn, denken en doen ter discussie. Lang dachten we dat onze westerse kijk op vrijheid, democratie en grondrechten overal in de wereld als vanzelf ingang zouden vinden, maar het lijkt de laatste jaren eerder de andere kant op te gaan. De wereld is voor het gevoel van velen op drift geraakt. Door tal van ontwikkelingen komen we steeds meer in aanraking met mensen met wie we het niet eens zijn, die we vreemd, raar, ouderwets, bedreigend of onaangepast vinden. Er is veel onrust en dat geeft weer onzekerheid, vertrouwen slaat om naar wantrouwen. Hoe gaan we om met die steeds groter wordende diversiteit in opvattingen? En met de spanning die dat blijkbaar oproept? Geven we elkaar nog écht de ruimte om anders te zijn? Hoeveel respect hebben we voor dat wat die ander voelt? Gaan we nog echt het gesprek met elkaar aan of verketteren we elkaar?

We doen de slachtoffers die we afgelopen dagen eerden misschien nog wel het meest recht door ons te bezinnen op wat die vrijheid voor ons nog betekent. Wat we eraan kunnen bijdragen voor de toekomst. Een goed voorbeeld is het boekje dat de Haartse oranjevereniging maakte, met niet alleen oorlogsverhalen van senioren maar ook met bijdragen van jongeren over wat vrijheid voor hen betekent. Ook u kunt uw gedachten opschrijven. Ik zou het prettig vinden als u ze met mij wilt delen. Toesturen kan via de post of secretariaat@aalten.nl. Ik kijk er naar uit.

Met een hartelijke groet, geniet van uw vrijheid, maar houd wel afstand en houd moed!


Anton Stapelkamp,
burgemeester van de gemeente Aalten


Bibliotheek nog gesloten, maar lezen kan nog steeds

AALTEN/DINXPERLO - Helaas moet de Bibliotheek de deuren nog dicht houden tot en met dinsdag 19 mei vanwege het coronavirus. Maar in de tussentijd wordt er achter de schermen hard gewerkt om ervoor te zorgen dat je kunt blijven lezen en leren!

Omdat de vestigingen voorlopig nog gesloten zijn, biedt de Bibliotheek Achterhoekse Poort haar diensten nu vooral online aan. Op www.achterhoeksepoort.nl is dit aanbod te vinden. Zo delen de educatiemedewerkers hier, en op Facebook, regelmatig uiteenlopende tips om iedereen te prikkelen en op ideeën te brengen. En iedere doordeweekse dag om 17.00 uur leest een medewerker van de Bibliotheek voor tijdens het online voorleeskwartiertje. In een online gereserveerde ruimte ontmoeten kinderen en de voorlezer elkaar, waardoor er ook interactie mogelijk is. Net als in de Bibliotheek, kunnen kinderen dus luisteren en meedoen, alleen zie ze elkaar nu via een schermpje!

Voorleestas
De Digitale Voorleestas wordt iedere week gevuld met prentenboeken waarmee ouders en kids actief aan de slag kunt met hulp van leuke opdrachtjes. Kinderen in de leeftijd van 9 tot 12 jaar kunnen hun zinnen verzetten met Woesj, een leerlijn creatief schrijven. Iedere week staat er op www.achterhoeksepoort.nl een podcast met een nieuw thema. Verder zijn er de e-books, en de bieb helpt graag met het digitale spreekuur, in samenwerking met Kruiswerk, iedere woensdagmiddag van 13 tot 15 uur. Geïnteresseerden kunnen mailen met info@ipad4senior.nl. Voor meer informatie of hulp bij het online gebruik van het bibliotheekaanbod, kun je ook contact opnemen met het Servicebureau via 088-0062929.

De AfhaalBieb
De Bibliotheek Achterhoekse Poort begrijpt ook dat digitaal lezen niet voor iedereen is weggelegd. Soms mis je ook de geur en het gevoel van een echt boek! Daarom is sinds kort ook de AfhaalBieb geopend. Hier kun je op afspraak een verrassingstasje met boeken komen halen. Uit de vele positieve reacties blijkt, dat dit heel erg gewaardeerd wordt! En dat waardeert de Bibliotheek op haar beurt weer! Kijk voor meer informatie over hoe de Bibliotheek jouw leven leuker wil maken op www.achterhoeksepoort.nl