Rioolwaterzuivering Dinxperlo wordt omgevormd in een grondstoffenfabriek
Water van rivier-waterkwaliteit geloosd op Aa-Strang
Door Bernhard Harfsterkamp
DINXPERLO – De Progressieve Partij Aalten-Dinxperlo organiseerde ook deze zomer terrasavonden en fietsexcursies. Op vrijdag 16 augustus werd daarbij de rioolwaterzuivering in Dinxperlo bezocht. Het zuiveren van het rioolwater is tegenwoordig een taak van het Waterschap Rijn en IJssel. Educatief medewerker Theo Boonman vertelde uitgebreid over hoe in de loop der tijden het zuiveren van rioolwater is veranderd en dat de waterzuivering in de toekomst zal veranderen in een grondstoffenfabriek.
Gebruikt water weg via het riool
Huishoudens gebruiken gemiddeld 130 liter water per dag. Daarvan wordt slechts tien procent gebruikt voor consumptie. Het resterende deel wordt gebruikt voor wassen, douchen, het toilet en voor de tuin. Al dat water komt grotendeels terecht in het riool. De rioolwaterzuivering in Dinxperlo is afgestemd op 16.000 mensen. Per uur komt een half miljoen liter afvalwater aan bij de zuivering, dat schoon gemaakt moet worden. Dat afvalwater is al vermengd met regenwater dat deels nog steeds in het riool terecht komt. Boonman vertelde dat er de laatste decennia wel is geïnvesteerd in gescheiden rioolwaterstelsels, waardoor regenwater meteen in plassen of in sloten en beken terecht kan komen. Enige vermenging met regenwater zal altijd nodig blijven om voor een goede doorstroming te zorgen. Groot voordeel van gescheiden rioolstelsels is dat bij extreme regenbuien minder vaak ongezuiverd rioolwater in de beken terecht komt. Als het riool namelijk te vol raakt, wordt er via riooloverstorten vervuild water geloosd op het oppervlaktewater.
Eisen steeds strenger
Lang geleden werd rioolwater rechtstreeks geloosd op het oppervlaktewater. Water heeft namelijk van zichzelf een zuiverend vermogen. Maar al snel werd ingezien dat dit vermogen niet groot genoeg was en werd begonnen met waterzuivering. Daarbij zijn de eisen steeds strenger geworden. Bij de rioolwaterzuivering in Dinxperlo komt het gezuiverde water terecht in de nabijgelegen Aa-Strang, die stroomt van Velen in Duitsland tot bij Voorst, waar die in de Oude IJssel terecht komt. De kwaliteit hoeft niet die van drinkwater te zijn, maar wel van schoon rivierwater. Er zullen na de zuivering altijd nog nitraten, fosfaten en andere reststoffen inzitten, want honderd procent zuiveren lukt niet. Er vindt nog wel nazuivering plaatst in waterpartijen naast de zuiveringsinstallatie.
Alles hergebruiken
Het andere residu van het zuiveringsproces, het zuiveringsslib, werd 20 jaar geleden nog uitgereden op landbouwgronden. Dat mag niet meer, omdat er nog teveel schadelijke stoffen in zaten. Het restresidu in Dinxperlo wordt nu in de vorm van korrels verbrand in afvalverbrandingsovens. In de toekomst worden de waterzuiveringen grondstoffenfabrieken. Op verschillende plekken in de Achterhoek, maar ook elders wordt daar al mee geëxperimenteerd. Cellulose wordt uit het water gehaald, waarmee weer nieuw papier gemaakt kan worden. In Etten en Haarlo wordt afvalwater vergist, waardoor er gas ontstaat. Dat kan omgezet worden in elektriciteit, maar ook rechtstreeks geleverd worden aan een bedrijf. De restproducten kunnen worden ingezet voor de opwekking van energie in elektriciteitscentrales.
Meer evenwicht
Boonman ging ook in op de andere teken van het waterschap. Tot in 1997 werd in Aalten en Dinxperlo het water gezuiverd door het Zuiveringsschap Oostelijk Gelderland. Beheer en afvoer van het oppervlaktewater was de taak van het Waterschap van de Oude IJssel. Daarna kwam er één groot waterschap voor de Achterhoek, Liemers en de Zuidoost-Veluwe en het zuiden van Overijssel door een fusie van verschillende waterschappen, het Polderdistrict Rijn en IJssel en het zuiveringsschap. Water zo snel mogelijk afvoeren om wateroverlast te voorkomen is niet meer de belangrijkste taak. Tegenwoordig wordt naar meer evenwicht gezocht tussen de afvoer en het langer vasthouden van water om verdroging tegen te gaan.
"Vroeger was het simpel", zei Boonman. "Landbouwers wilden een lagere grondwaterstand en natuurorganisaties een hogere. Nu ziet ook de landbouw dat verdroging voorkomen kan worden door het langer vasthouden van water." Alle inwoners van de gemeente kunnen er bovendien zelf aan bijdragen dat het regenwater niet te snel uit het gebied verdwijnt. Minder asfalt en tegels in de bebouwde omgeving en in tuinen zorgt ervoor dat meer regenwater in de bodem kan wegzakken.
In de stemming komen
Hoewel het een fietsexcursie was, fietste slechts een klein deel van de ruim 30 belangstellenden mee vanuit Aalten naar de waterzuivering in Dinxperlo. De meeste mensen kwamen op de fiets vanuit Dinxperlo of met de auto. Zij misten daardoor wel een tocht langs de mooiere plekken in Lintelo, IJzerlo, Dinxperlo en in de omgeving van Suderwick. Ze kwamen daarbij in Duitsland ook nog langs de boerderij van de niet lang geleden overleden 'Märchen-Oma' (sprookjesoma). Maar de verbeelding van allerlei sprookjes is er nog altijd te zien.
Langs de Aa-Strang en door het natuur- en waterpark Brüggenhütte op en bij de oude vuilnisbelt naast de waterzuivering waren de fietsers in ieder geval helemaal in de stemming gekomen voor een rondleiding op de waterzuiveringsinstallatie.
