Rupsjes
Je kon er op wachten. Ook in de Oost-Achterhoek zijn kapaanvragen binnen gekomen voor eiken. De eik is opeens niet meer de geliefde boom, die bepalend is voor het aanzien van ons landschap. Het is een lastpost geworden. Er zijn enge beestjes opgedoken, die graag leven op eiken. De beestjes zijn behaard en die haren zorgen tijdelijk voor enige overlast bij mensen die daar gevoelig voor zijn.
Die vervelende eikenprocessierups is al enige tijd in ons land aanwezig. De eerste meldingen dateren uit het einde van de 19de eeuw, maar in enorme aantallen kwam die nooit voor. Dat veranderde aan het einde van de jaren negentig, toen die in Brabant opdook. Ik herinner me een Tour de France-etappe, waarin enkele renners last hadden van de brandharen. Hoeveel dat er waren is nooit gemeld, maar het aantal zal overdreven zijn. Dat is nou eenmaal onze gewoonte als het om dieren en planten gaat, die enige hinder veroorzaken. Kijk ook eens naar de schoonheid van zo'n rupsje. Ik vind het elke keer prachtig om te zien hoe ze achter elkaar in processie zo'n eik beklimmen.
Natuurlijk heb ik gemakkelijk praten. Ik heb geen last van de eikenprocessierups. Ik heb geen last van muggen, wespen, mieren, teken en oorwormen. Ik heb nog nooit hoofd- of schaamluis gehad. Van de stuifmeelkorrels van beruchte struiken, bomen, grassen en andere planten heb ik eveneens geen last. Onder een plataan kan ik me elke dag begeven zonder dat er iets gebeurt. Kortom, ik ben een bevoorrecht mens. Maar ik ben zeker niet de enige.
De afgelopen tijd heb ik verschillende keren in diverse gezelschappen gevraagd hoeveel mensen werkelijk last hebben van de eikenprocessierups. Het bleek elke keer slechts een klein deel van de aanwezigen te betreffen. Het kan zijn dat enkele mensen nauwelijks in de buurt komen van een eik met die rupsen. De kans is echter momenteel groot dat het wel gebeurt. Daarom is het goed nieuws dat veel mensen geen hinder ondervinden. Daarmee wil ik de irritatie die andere mensen wel ondervinden van deze rupsjes en andere beesten en planten niet bagatelliseren. Maar hoe lang duurt de hinderlijke periode voor al dat ongemak? Is dat voldoende reden om zware bestrijding te vragen en bomen en planten te verwijderen?
Misschien kan ik de mensen die in stress raken door de eikenprocessierups en daardoor niet altijd meer helder denken, wat al bij enkele gemeentes is gebeurd, geruststellen. Over een aantal jaren zal deze rups geen groot probleem meer zijn. Dat zal alleen slecht nieuws zijn voor al die bedrijven die nu geld verdienen met de bestrijding van de rups, die regelmatig ten kostte gaat van vogels, die de rupsen op kunnen eten. Er zijn juist steeds meer vogels die de rupsen opeten. Er zijn steeds meer gemeenten die al experimenteren met nestkastjes voor koolmezen. Dat helpt werkelijk. Onderzoek heeft inmiddels bevestigd dat er in een gebied waar nestkasten zijn opgehangen 65% minder nesten van de eikenprocessierups zijn en dat de aanwezige nesten ook nog eens minder groot zijn. Nog even enkele jaren en enkele weken per zomer doorbijten en dan hebben we het er niet meer over.