Boek 'Ma' van Hugo Borst als theaterstuk bij Klein Theater

22 oktober 2018, 15:07

DINXPERLO - Op zaterdagavond 3 november is het theaterstuk 'Ma' naar het boek van schrijver, radiopresentator en voetbalcriticus Hugo Borst te zien in het Klein Theater Dinxperlo. Als columnist schreef hij enkele jaren lang een kroniek over zijn dementerende moeder. Als mantelzorger kwam hij regelmatig in aanraking met een zorgwereld vol tekortkomingen, vooral op gebied van dementerende ouderen. Zijn verhalen werden in 2015 in boekvorm gepubliceerd; met 'Ma' maakte hij veel los en zette hij zorg voor dementerenden op de kaart.

Door Iris Jansen

De verpleeghuiszorg is een onderwerp dat Hugo Borst na aan het hart ligt; hem zelfs naar politiek Den Haag bracht. Hij schreef met Carin Gaemers het manifest Scherp op ouderenzorg, dat door ruim 100.000 mensen werd ondertekend. In 2016 werd het manifest aangeboden aan toenmalig staatssecretaris Martin van Rijn en werd vervolgens door de gehele Tweede Kamer ondersteund. Voorafgaande aan het manifest schreef Borst een persoonlijke brief aan Van Rijn waarin hij sprak over zijn ervaringen als mantelzorger en de geboden zorg in het verpleeghuis waar zijn moeder woonde.

Het boek, waarin Borst op ontroerende maar ook humoristische wijze het ziekteproces van zijn moeder beschrijft, met de daarbij horende aftakeling, werd een ware bestseller en kwam tevens als luisterboek, ingesproken door Borst zelf, op de markt. In opdracht van Productiehuis Solo Stories, bekend van LEEF en PAAZ, heeft scriptschrijver Marc Veerkamp het boek aangepast tot een script voor een toneelstuk.

Merel Ooms van Solo Stories vertelt: "Het boek bestaat uit losse columns, maar dat kun je natuurlijk niet in die vorm als toneelspel gebruiken. Daarom moest het bewerkt worden en dat heeft Marc Veerkamp geweldig gedaan. Je moet op het toneel een spanningsboog hebben; een begin- en eindpunt. Daarin moet niet alleen een chronologische lijn te herkennen zijn maar het moet ook een samenhangend geheel vormen. Ook schrijver Hugo Borst was heel blij met dit script, wat natuurlijk ook heel belangrijk is. Tenslotte vertellen wij zijn persoonlijke verhaal."

"Ik had meteen al voor ogen welke acteur het moest spelen. In Eric Corton zag ik, net zoals bij Hugo Borst, die ruwe bolster met de blanke pit. Ons aanbod kwam voor hem precies op het juiste moment. Hij was net gestopt met een radioprogramma en wilde weer graag het toneel op. Uitgerekend toen hij begon met de repetities voor 'Ma', kreeg zijn eigen vader problemen van soortgelijke aard. Als dat geen speling van het lot is. In september heeft hij in Carré na 109 voorstellingen zijn laatste 'Ma' gespeeld. Toen wilde hij het stokje overdragen om de kwaliteit hoog te houden. Deze rol is heel intensief; niet alleen vanwege het solo-spel maar ook vanwege het thema. Elke voorstelling kost 80 minuten pure energie en emotie".

Ook voor opvolger Loek Peters, onder andere bekend door zijn rol als Berry uit de televisieserie Penoza, is dit onderwerp niet onbekend. De acteur maakte op jonge leeftijd al kennis met de ziekte, vanwege zijn oma die hem niet meer herkende. "Hij neemt de laatste vijftig voorstellingen voor zijn rekening. Daar waar Corton meer een verteller was, benadert Peters het verhaal meer vanuit zijn rol als acteur zonder afbreuk te doen aan de emotie die met dit thema gepaard gaat. Hij kruipt echt in de huid van de zoon die het afscheid van zijn moeder ziet naderen. En net zoals Corton en Borst is hij ook zo'n ruwe-bolster-met-blanke-pitfiguur."

Loek Peters kruipt echt in de rol van de zoon die het afscheid van zijn moeder ziet naderen

Voorafgaand aan de voorstelling is er nog een inleiding over de voorstelling door dramaturg en tourmanager Annemiek Lely. Daarin komt niet alleen het thema Alzheimer aan bod, maar ook de missie van Hugo Borst en het proces van boek naar voorstelling.

Annemiek: "Het interessante van Solo Stories is dat hun voorstellingen altijd gebaseerd zijn op thema's waar iedereen mee te maken kan krijgen. Er wordt echt een verhaal verteld, waarbij de afstand tussen acteur en publiek zo klein mogelijk wordt gehouden. In de voorstelling 'Ma' gaat het over het persoonlijke verhaal van Hugo Borst. Tijdens de inleiding komen ook zijn boeken en columns ter sprake en natuurlijk ook zijn manifest en politieke missie voor een betere en liefdevollere verpleging van mensen met Alzheimer. En, niet te vergeten, hoe het is om mantelzorger te zijn. Zijn statement is: 'Mantelzorger zijn is een morele plicht uit liefde', maar hij wil ook vertellen hoe zwaar het soms kan zijn. Daarom is onze samenwerking met Alzheimer Nederland en Mezzo Mantelzorgers zo belangrijk. Met elkaar kunnen we de boodschap van Hugo Borst onder de aandacht brengen. Aan het eind van de inleiding vertel ik als voorbereiding op de voorstelling nog wat over het proces van boek naar toneelstuk. Veel mensen vinden het interessant om te horen hoe de productie van een toneelvoorstelling tot stand komt. Ik denk dat de mensen door zo'n inleiding goed voorbereid de voorstelling ingaan. Deze duurt 80 minuten zonder pauze. Na de voorstelling zien we vaak dat mensen nog graag wat willen blijven om wat te drinken en na te praten."

De voorstelling is op zaterdagavond 3 november in het Klein Theater Dinxperlo, Maurits Prinsstraat 6 De inleiding start om 19.15 uur in de roze zaal van het Kulturhus Dinxperlo. Aanvang van de voorstelling is 20.15 uur. De entree kost inclusief één consumptie en de inleiding 22 euro; zonder inleiding is het kaartje twee euro goedkoper.