Stolpersteine vallen weer op na poetsbeurt
Medio mei presentatie boekje 'Ook zij waren Aaltenaren'
AALTEN – De 34 Stolpersteine die in 2015 en 2016 in Aalten geplaatst werden, zijn op maandag 30 april gepoetst. Bestuursleden en vrijwilligers van de stichting Vrienden van de Aaltense synagoge gingen op pad met water, schuursponsjes en poetsdoeken om het klusje te klaren. Het resultaat mag er zijn, de messing Stolpersteine glimmen en vallen weer goed op.
Door Karin Stronks
Bestuursleden van de stichting Vrienden van de Aaltense synagoge verzamelden zich bij de synagoge en werden in kleine groepjes verdeeld. Bij dertien adressen moesten totaal 34 Stolpersteine worden schoongemaakt. "Je kunt de Stolpersteine bijna niet zien, ze zijn erg verweerd. Kort geleden hebben bezoekers van onze synagoge uit Dortmund ons op het idee gebracht om ze schoon te maken. In Dortmund liggen ook Stolpersteine, die worden jaarlijks gepoetst door de 'Fan- und Förderabteilung' van de voetbalclub Borussia Dortmund. Zij wilden komen helpen poetsen, maar dat kwam er niet van. Ze gaven ons wel tips over het schoonmaken. De timing is natuurlijk goed, zo net voor 4 en 5 mei", vertelt Hugo Kuiper, bestuurslid van de stichting.
Voorbijgangers geïnteresseerd
De bestuursleden gaan per auto of op de fiets naar de aan hen toebedeelde adressen. Antje de Ruijter en Hugo Kuiper fietsen naar de Hogestraat waar meerdere Stolpersteine liggen. Ze pakken hun spulletjes uit de fietstas en beginnen met poetsen. Af en toe gieten ze water over de messing Stolpersteine en poetsen verwoed verder. Enkele voorbijgangers bekijken het schoonmaken met veel belangstelling. "Nou wat een verschil zeg, nu kun je ze weer goed zien. En ook de namen zijn weer goed te lezen. Hier woonden Jacob ten Bosch en Jansje ten Bosch-Bouwman, beide zijn vermoord in Auschwitz", leest een voorbijgangster. Er komen gesprekken op gang met passanten en verhalen over de oorlog worden verteld.
Kunstproject
De Stolpersteine zijn in het trottoir voor de woningen aangebracht waar Joodse Aaltenaren hebben gewoond die in WO II zijn vermoord. In heel Europa zijn deze gedenkstenen geplaatst. "Eén Stolperstein is geplaatst bij de boerderij van Hendrik Wiggers, hij bood onderdak aan een Joods gezin, werd opgepakt en stierf in kamp Dora-Mittelbau. De onderduikers overleefden de oorlog", vertelt Hugo Kuiper van de stichting Vrienden van de Aaltense synagoge. De Duitse beeldend kunstenaar Gunter Demnig startte het kunstproject om de herinnering aan de slachtoffers van de naziterreur levend te houden. Samen met zijn Duitse team heeft hij inmiddels ruim 60.000 Stolpersteine gemaakt en gelegd of laten leggen, Demnig plaatste in 2015 persoonlijk de eerste Stolpersteine in Aalten.
'Ook zij waren Aaltenaren'
Medio mei wordt een boekje gepresenteerd waarin de verhalen rondom de Stolpersteine zijn opgetekend. Het boekje bevat naast verhalen een fiets- en een wandelroute die langs de Stolpersteine voeren. De wandelroute neemt de deelnemer mee door het centrum van Aalten, de fietsroute voert de fietser naar de verder weg gelegen adressen waar Stolpersteine liggen. Het boekje is getiteld 'Ook zij waren Aaltenaren', met als onderschrift 'Een tocht langs Stolpersteine en het verdwenen Joodse leven in Aalten'. Het naslagwerkje is 36 pagina's dik en is na de presentatie te verkrijgen bij de synagoge en bij het Nationaal Onderduikmuseum.
