De rk St. Helenakerk in Aalten. Foto: PR
De rk St. Helenakerk in Aalten. Foto: PR

Visie voor niet meer gebruikte kerken opstellen

AALTEN – In de commissie Cultureleer Erfgoed lichtte John van Duren namens de Erfgoedvereniging Heemschut de brief toe waarin de gemeentes om een kerkenvisie wordt gevraagd. "Er gaan er steeds meer dicht", zei Van Duren. "Wat doe je daarna als gemeente?" Alle leden van de commissie vonden het verstandig dat de gemeente hiervoor beleid zal ontwikkelen. Wethouder Ted Kok kon nog niet zeggen hoe de gemeente met lege kerken wil omgaan. "Een visie zouden we hiervoor goed kunnen oppakken." In de commissievergadering bleek dat er al contacten zijn geweest met de buurgemeenten Oost Gelre en Winterswijk om deze visie gezamenlijk op te stellen.

Door Bernhard Harfsterkamp

Dat de sluiting van kerken actueel is in Aalten en de omliggende gemeenten, werd in de vorige week nog eens duidelijk. De parochie St. Ludger kondigde toen aan tussen nu en 2026 zes kerken te sluiten. De St. Helenakerk in Aalten wil de parochie zelfs dit jaar nog verkopen. Deze ontwikkeling geeft aan dat het dringend nodig is om een kerkenvisie op te stellen. Van Duren denkt dat voor de eerste tien gesloten kerken nog geen groot probleem zal zijn om een andere bestemming te vinden. Voor de laatste tien is dat lastiger. Daarom vindt de Erfgoedvereniging Heemschut het verstandig om goed na te denken over wat je met die kerken wilt gaan doen. In de commissie werd gewezen op het belang van de interieurs, waaraan bij een herbestemming ook aandacht moet worden besteed. "Weet wat je aan waarde hebt", zei Rogier Crools van het Gelders Genootschap. Hans de Graaf vulde aan dat de kerkelijke kunst soms wel plaatsgebonden is, waardoor het niet voor de hand liggend is die elders onder te brengen.

Rigide of flexibele instelling?
Hoe ga je met een door de geloofsgemeenschap verlaten kerk om? Wordt er voor een rigide of een flexibele instelling gekozen? In Aalten heeft de gemeente de afgelopen jaren al meegewerkt aan een herbestemming voor de Oosterkerk. "In die zin staat het bij ons al hoog op de agenda. Het zou ook gek zijn gezien de kerken die wij hebben, dat we niets zouden doen", zei wethouder Kok. Hij wees er op dat het bij een herbestemming van een kerk niet alleen om het behoud van het gebouw gaat, maar dat er ook mensen nodig zijn die er financieel aan willen bijdragen. De nu nog gebruikte kerken worden vaak in stand gehouden door een kleine groep mensen, maar niemand zou bijvoorbeeld de oude Helenakerk in Aalten willen missen. "Misschien moet een bredere groep mensen zich hiervoor verantwoordelijk voelen", zei wethouder Kok. Ook is er verschil tussen herbestemming van katholieke en protestantse kerken. "Het bisdom in Utrecht doet nog wel eens lastig", zei Van Duren.

Subsidie aanvragen
Het is de bedoeling dat de drie gemeenten subsidie bij de Provincie Gelderland aanvragen om een gedegen kerkenvisie op te kunnen stellen. Budget hiervoor is vanaf 1 januari beschikbaar, maar daarvoor moet wel een aanvraag worden ingediend. In de commissie Cultureel Erfgoed werd gepleit om al snel een bijeenkomst samen met de kerkbesturen te organiseren, zodat de zorgen kunnen worden gedeeld. Beleidsmedewerker Ingrid Oonk zei de behoeften van de kerken zeker mee te willen nemen in de projectaanvraag, maar met het organiseren van een bijeenkomst wil ze nog even wachten. "Dit heeft wel tijd nodig." De verwachting is dat in de eerste helft van 2019 begonnen kan worden met het opstellen van een gezamenlijk kerkenvisie voor de gemeentes Aalten, Oost Gelre en Winterswijk.


Oecumenische kerkdienst in dialect

AALTEN - Al enkele jaren is er in Aalten een oecumenische dialectdienst met voorgangers van de PKN en de RK kerk. Deze voorgangers gaan samen, in het dialect, voor in de dienst. Het dialect in zo'n eredienst heeft iets speciaals. Er lijkt minder afstand tot elkaar en zo is ook het gevoel tot de afstand met God. Ook de liederen zijn in het dialect en in die liederen in je eigen taal voel je de verbondenheid met het geloof heel sterk. De voorgangers in deze viering zijn Hans de Graaf en Jan Willem Hengeveld. Hans van Rooms -Katholieke huize en Jan Willem met een Protestantse identiteit, maar beide dienen ze één Heer. Daarom is het ook zo mooi dat er één viering kan zijn waar mensen met verschillende achtergronden samen de verbondenheid met God kunnen vieren. Het thema van de dienst is: Krimp maar gin kramp. De oecumenische viering is op zondag 14 oktober om 9.30 uur in de R.K. St. Helenakerk aan de Dijkstraat 11 in Aalten.