Alleen oudere mensen naar boekenmarkt
Verkoop tweedehands boeken blijft dalen
Door Bernhard Harfsterkamp
BREDEVOORT – Iets na elven moet er al even gezocht worden naar een parkeerplaats nabij de boekenmarkt bij de Koppelkerk. Ook dit keer is al bijtijds veel belangstelling voor de markt. Verderop in het stadje is nog wel een plek te vinden. Het is dan iets verder lopen, maar dat heeft het voordeel dat de route langs enkele antiquariaten loopt, die nog steeds in Bredevoort aanwezig zijn. Zaterdag en zondag werd voor de 25ste keer de grote internationale boekenmarkt gehouden. Heel groot is deze mark niet meer, maar er staan nog steeds tientallen kramen van Nederlandse en Duitse boekhandelaren met een aantrekkelijk aanbod.
Buitenlandse boekenstadjes inspireerden
Zo'n 26 jaar geleden las Henk Ruessink in de Volkskrant over een plaatsje in Wales, Hay-on-Wye, waarin veel boekwinkels en antiquariaten waren te vinden. Ook in Redu in de Ardennen bleek zich al ontwikkelt te hebben als boekenstadje. Ruessink zag dit als een goede mogelijkheid om Bredevoort waar sprake was van enige leegstand nieuw leven in te blazen. Hij wist vele anderen te motiveren en in 1993 kon er begonnen worden met boekenstad Bredevoort. Weldra doken overal de antiquariaten op, maar ook de boekenkasten in de buitenlucht waar de passant als de winkel gesloten was een boek kon uitzoeken. Van Ruessink is een mooi portret te zien in de bovenzaal van de Koppelkerk. Daar is een kleine fototentoonstelling van 25 jaar boekenstad Bredevoort te zien.
Belangrijke trekker
Belangrijke trekkers waren van het begin af aan de boekenmarkten. Rondom Hemelvaart en eind augustus werden er grote internationale boekenmarkten gehouden, want Bredevoort richtte zich meteen ook op Duitse boekenliefhebbers. Daarnaast waren er de uitverkoopmarkt en de markt, waarop particulieren hun eigen overtollige boeken konden verkopen. Elke derde zaterdag van de maand was er een kleine boekenmarkt op 't Zand met een kleine groep boekhandelaars die bereid waren elke maand een kraam te vullen. In de begintijd van de boekenmarkten was de belangstelling meteen groot en werd die daarna alleen maar groter. De kramen van de grote internationale boekenmarkten stonden niet alleen op 't Zand, maar ook in de straten er rondom heen. De groei had nadelen, want er kwamen ook kramen die vooral rotzooi in de aanbieding hadden. De echte boekenliefhebbers liepen er snel aan voorbij.
'In begintijd al mensen bij de kraam tijdens het uitpakken'
De boekhandelaren die het afgelopen weekend op de boekenmarkt stonden hadden een kwalitatief goed en soms specialistisch aanbod. Kramen met alleen pulpboeken waren niet meer te vinden. Ook bleken er nog steeds veel kramen met Duitstalige boeken te zijn, waar voor schappelijke prijzen literatuur en boeken over geschiedenis en kunst gekocht konden worden. "Over de prijs onderhandelen mag", werd regelmatig gezegd, want meestal staat er een richtprijs voor of achter in het boek. De boekhandelaar die dit onderhandelen een belediging vond was niet meer aanwezig. Op één na is geen van de boekhandelaren bij alle boekenmarkten in Bredevoort geweest, maar een aantal zijn er zeer regelmatig geweest. Zij zien ook wel dat de verkoop van tweedehands boeken minder populair is geworden. "In de begintijd stonden de eerste mensen al naast je kraam, als je je dozen nog aan het uitpakken was." Dat is niet meer zo, al liepen er meteen na de start van de markt om elf uur al veel mensen rond. Drommen zijn het niet meer.
Wie niet leest, koopt niet
"De boekenmarkt is ingestort", is een verzuchting die regelmatig in Bredevoort is te horen. Voor een stripantiquariaat is het daarom misschien de laatste keer dat hij naar Bredevoort komt. Volgens hem zijn boekenmarkten al vanaf de eeuwwisseling minder populair geworden. Dat heeft met de opkomst van internet te maken. "Mensen die gericht op zoek zijn naar bepaalde boeken tikken de titel nu op internet in. Dan hebben ze dat boek vaak de volgende dag in huis." Ook in zijn antiquariaat gaat de verkoop steeds meer via internet. Zo'n markt levert niet zo heel veel meer voor hem op. Er worden ook steeds meer boeken weg gedaan. "Mensen doen er steeds sneller afstand van, waardoor de prijzen zijn gedaald." Een andere handelaar constateert dat zowel de verkopers als de kopers ernstig vergrijzen. "Er komen hier geen jonge mensen meer." Op dat moment komt wethouder Joop Wikkerink met zijn nog zeer jonge kleinzoon voorbij. Zijn interesse gaat nog niet uit Naar boeken. De natuur vindt hij voorlopig interessanter. Wikkerink denkt dat het allemaal met de ontlezing te maken heeft. Er worden door jonge mensen steeds minder boeken gelezen en wie niet leest, koopt niet. Er zijn echter ook boekhandelaren die zolang er een boekenmarkt in Bredevoort is zullen blijven komen. "Als ik mijn kosten er maar uit heb. Ik hoef er niet aan te verdienen." Bovendien zijn er op zo'n dag altijd voldoende boeiende gesprekken, die het aardig voor hem maken.
