Nieuwe Duitse regelgeving legt uitbreiding windparken in Isselburg stil
ISSELBURG - Dat de klimaatsystemen op aarde gevaar lopen door de opwarming van de aarde, is inmiddels niet alleen wereldwijd bekend maar ook al wereldwijd merkbaar. In 2015 hebben 195 landen, waaronder Nederland en Duitsland, tijdens de klimaattop in Parijs een verdrag ondertekend waarin één van de belangrijkste afspraken is opgenomen om de gemiddelde temperatuur op aarde niet hoger dan 1,5 graden te laten stijgen. Om dat te bereiken moet de uitstoot van broeikasgassen en schadelijke stoffen, waaronder de CO2 uitstoot, wereldwijd sterk worden teruggedrongen.
Door Iris Jansen
Al decennialang worden er nieuwe en schone energiebronnen ontwikkeld, waaronder windmolens. Zeker de laatste jaren schieten de windmolens als paddenstoelen uit de grond en lijkt het vaak op een ongecontroleerde wildgroei die bovendien dicht op de woongebieden worden geplaatst. Ook rond Dinxperlo in het grensgebied met Duitsland is dat duidelijk zichtbaar; op de weg van Dinxperlo naar Isselburg, maar ook langs de snelweg van Rees richting Arnhem is het aantal windmolens de laatste tijd sterk toegenomen. De Politieke partij 'Freie Demokraten' uit Isselburg probeert de uitbreiding van meerdere windmolenzones in de gemeente Isselburg, waaronder in Heelden richting Rees, tegen te gaan. Zeker nu de nieuwe regering van Noordrijn Westfalen, waar de FDP deel van uitmaakt, nieuwe afspraken hebben gemaakt betreffende de afstand van windmolens ten opzichte van woongebieden, die dan 1,5 kilometer moet worden in plaats van de gebruikelijke afstand van enkele honderden meters. In Nederland is het plaatsen van windmolens ook aan strenge wetgeving en regels gebonden, maar in de praktijk komt het erop neer dat ook hier een afstand van 400 à 600 meter tot bewoning als acceptabel wordt gezien.
Kevin Schneider, voorzitter van de FDP in Isselburg legt uit waarom zijn partij de uitbreiding van de windmolenparken in Isselburg een halt toe wil roepen en wat de zienswijze is van de FDP in het land Noordrijn Westfalen: "De komst van windmolenparken roept steeds meer weerstand op bij de bevolking. Waar je ook kijkt, je ziet bijna in alle windrichtingen windmolens. Het akkoord van de klimaattop lijkt haast een vrijbrief te zijn voor een wildgroei van windenergie. De grote invloed op het landschappelijk beeld, de negatieve invloed op de natuur met name de vogelbroedgebieden, maar ook de overlast en het gevaar voor de bewoners die dicht bij de turbines wonen, moet niet onderschat worden. De FDP is zeker niet tegen windenergie, maar alleen dan en alleen daar waar alle omstandigheden optimaal zijn. Ook willen we een halt toeroepen aan het plaatsen van windmolens door privépersonen én het plaatsen van windmolenparken in bosgebieden. Daarbij moet ook in ogenschouw genomen worden dat op veel plaatsen de opgewekte energie technisch gezien nog niet in zijn totaliteit verbruikt kan worden en een groot deel weer afvloeit. We willen een betere coördinatie waarbij met alle omstandigheden, dus ook met de omwonenden, rekening gehouden wordt. Daardoor krijg je ook onder de bevolking een grotere acceptatie van de parken. In Isselburg zijn destijds dertien potentiële plaatsen aangewezen voor het plaatsen van een windmolenpark, die later zijn teruggebracht naar vijf. In Heelden is het onmogelijk om nog meer windmolens te plaatsen gezien de geringe afstand tot de woonbebouwing. De overlast voor de bewoners wordt dan te groot. Denk aan geluidsoverlast door de ronddraaiende rotoren, ultrasone geluiden, slagschaduw en rondvliegend ijs van de rotoren. Alhoewel voor dat laatste technische maatregelen zijn genomen, is het begin dit jaar toch voorgekomen dat een fietser bijna geraakt werd door een brok ijs. We hebben dan ook een voorstel tot afstel van de verdere uitbreiding in Heelden ingediend bij de gemeenteraad. Tijdens de laatste raadsvergadering op 30 augustus, is de behandeling van de plannen voor de uitbreiding van de windparken op Isselburger grondgebied voorlopig uitgesteld."
Op dit moment draaien er in Noordrijn Westfalen 3447 windmolens, waarbij er nog heel wat nieuwe aanvragen op de bureaus liggen. Maar in heel Duitsland zijn er ook veel burgerinitiatieven tegen de komst van nieuwe windmolenparken, vaak met uiteenlopende redenen. Aan de andere kant komt het ook voor dat de aanwezigheid van bestaande windmolenparken de uitbreiding van woongebieden onmogelijk maakt, wat dan een streep door de gemeentelijke plannen zet zeker nu met het oog op de nieuwe afstandsbepalingen. Niet alleen burgers en gemeenten, maar ook stichtingen voor natuurbehoud lobbyen op landelijk politiek vlak voor een betere en weldoordachte planologische uitbreiding van de windmolenparken. Vooral onder vogels en met name roofvogels vallen veel slachtoffers door de windmolens.
Schneider geeft aan: "Voor ons is het echt niet begrijpelijk waarom er hele stukken bosgebied opgeofferd moeten worden voor windmolenparken, terwijl de windopbrengst daar vele malen minder is dan op het vlakke land. Een andere vorm van energiewinning zou een betere keuze zijn, met minder schade aan landschap en natuur én minder weerstand onder de bevolking. Zulke besluiten willen we graag anders genomen zien worden. Natuurlijk moeten we blijven werken aan de vermindering van CO2 uitstoot, maar wel op een logische en goed doordachte manier waarbij andere vormen van energiewinning ook nader bekeken moeten worden. We moeten in onze woonomgeving wel oog blijven houden voor de landschappelijk omgeving waarin we wonen en wildgroei tegengaan. Wanneer in Isselburg de uitbreiding van de 380 kV leiding gereed is en ook die masten en bedrading hun plaats innemen in het landschap, worden we daar niet vrolijker van. Ik snap niet dat de leiding niet ondergronds is aangelegd. Maar de Duitse firma Amprion die samen met Tennet de leiding aanlegt, heeft ons verzekerd dat het bovengrondse traject aan de Nederlandse zijde geen enkel probleem heeft opgeleverd bij de omwonenden. Of ik daar zo zeker van ben? Over wat er aan de andere kant van de grens leeft, wordt weinig of niets geschreven in onze lokale kranten. Over deze dingen wordt te weinig gecommuniceerd, ook grensoverschrijdend, er wordt door overheden, instanties en ondernemingen beslist zonder het totale plaatje van een gebied en de mensen in kaart te brengen. En dat is nu precies wat de FDP wil veranderen in de toekomst."
Dat de nieuwe afspraken van de landsregering betreffende het plaatsen van windmolenparken niet bij iedereen in goede aarde valt, blijkt wel uit de reacties uit de Duitse 'energiebranche' waarin alleen al in Noordrijn Westfalen zo'n 18.500 mensen werkzaam zijn. Wanneer in Duitsland de nieuwe afstandsregeling voor windmolens van 1,5 kilometer tot bebouwing in kracht treedt, valt er volgens de branche 90 % van de geplande uitbreidingsmogelijkheden weg, wat niet alleen een grote invloed heeft op de werkgelegenheid maar ook op het klimaatakkoord. Ook is de afstand tot de landengrens en tot de bebouwing in het buurland een thema wat nog nader uitgewerkt moet worden door de nieuwe regering in Noordrijn Westfalen. Dat blijkt bijvoorbeeld wel uit de bezwaren van de gemeente Emmerich. De uitbreiding van het windmolenpark bij Netterden, kort bij de grens, stond volgens de gemeente Emmerich te dicht op het vogelbeschermingsgebied 'Unterer Niederrhein', wat onder Europese wetgeving valt. Een afstand van minimaal duizend meter moet in acht worden genomen bij het plaatsen van windmolens, ongeacht de Nederlands-Duitse grens. De Nederlandse overheid moet hierbij volgens de gemeente Emmerich zich aan de Europese regels houden.
Inmiddels heeft het parlement van Noordrijn Westfalen deze week besloten tot aanpassingen in het windenergiebesluit van 2015, om zodoende het bewonersbelang en de bescherming van natuur en landschap zwaarder te laten wegen. Volgens minister Pinkwart zal alleen 'middels een grotere acceptatie onder de bevolking wat betreft nieuwe vormen van energiewinning, de afspraken op de klimaattop kunnen worden nagekomen'.