Carbidschieten: een springlevende traditie
Vervolg van de voorpagina
AALTEN - Overal in het buitengebied werd op Oudejaarsdag het oude jaar uitgeluid met het knallen van de carbidbussen. Karin Stronks ging voor Aaltens Nieuws sfeer proeven.
Intussen wordt carbid in de melkbussen gelegd, een beetje water erbij, de bal wordt stevig in de opening gedrukt. Er vormt zich ethyn, een brandbaar gas, de bodem van de melkbus wordt verhit en met een dreunende knal slingert de bal tientallen meters de lucht in.
Broos
Ook in het Aaltense buitengebied zijn de dreunende knallen tot ver te horen. Bij de familie Sellink aan de Driehonderdmeterweg op de Haart is een vriendengroep bij elkaar voor het traditionele carbidschieten. In een open garage staan statafels, er wordt gezellig een biertje gedronken, buiten in het weiland staan zes zelfgemaakte bussen klaar. De ballen zijn al in de openingen gedrukt, het ethyn is zich aan het vormen. De vlam wordt bij de bodem gehouden en met geweldige dreunende knallen vliegen de plastic ballen tientallen meters het weiland in. Winrik Sellink vertelt: "Vijftien jaar geleden begonnen we hier met carbidschieten. Eerst gebruikten we gewone melkbussen maar die werden erg broos. We hebben zelf bussen gebouwd, zo is het een stuk veiliger. Elk jaar halen we ze van stal om op oudejaarsdag te gaan knallen!"
't Schuurken
Op de hoek van de Bolwerkweg/Tolhuisweg vlakbij Bredevoort zijn de broers Luuk en Bram Rensing met hun vriendengroep bezig met carbidschieten. Vuurkorven zorgen voor een beetje warmte op deze kille middag. Op een grote tafel liggen broodjes, hamburgers en er staan een paar kratjes bier. Een groot deel van de vrienden zit gemoedelijk op een bank met een biertje erbij. Intussen wordt het carbid in de drie melkbussen gelegd, beetje water erbij en de ballen gaan in de opening. Even wachten, de vlam onder de bodem en de ballen knallen eruit. "We brengen allemaal iets mee, de één zorgt voor drank, de ander voor iets te eten. Zo knallen we het oudejaar uit", aldus Bram Rensing. Verderop aan de Bolwerkweg staat midden in een weiland de caravan van hok 't Schuurken. Jongens en meiden staan aan hangtafels, een enorme pan erwtensoep staat op tafel. In een groot olievat brandt een knappend vuurtje, aan de andere kant van de caravan staat een kachel om even de handen aan te warmen. Drie melkbussen staan op een standaard, onder het kletsen, eten en drinken door worden af en toe de ballen de lucht in geschoten.
Erfgoedlijst
Bij de gemeente Aalten hebben zich zeventig locaties gemeld voor het carbidschieten. Het is twee jaar geleden als vijftigste traditie op de lijst van Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed geplaatst. De oorsprong van carbidschieten komt waarschijnlijk uit de tijd van de Germanen met hun joelfeesten, destijds bestond carbid nog niet. In het midden van de vorige eeuw werd carbid gebruikt voor fietsverlichting, dorpssmeden gebruikten het goedje om te lassen. Carbidschieten is de laatste jaren erg populair, in het buitengebied van Oost-Nederland, van noord naar zuid, wordt de traditie op grote schaal beoefend door families, buurten, vriendengroepen en hokken.