Dokter van der Valk neemt afscheid
DINXPERLO - Na 35 jaar huisarts te zijn geweest in Dinxperlo, neemt Wouter van der Valk per 1 oktober afscheid van zijn patiënten. Het bereiken van de 65-jarige leeftijd dit jaar betekent voor hem een mooi moment om te stoppen als huisarts, die zich, afkomstig uit het Brabantse land, samen met zijn gezin van begin af aan heeft thuis gevoeld in de Achterhoek.
Door Iris Jansen
Als zoon uit een familie die reeds talrijke artsen heeft voortgebracht, was het voor Van der Valk niet meer dan logisch om medicijnen te gaan studeren, in Leiden. Op 13 juni dit jaar was het precies 40 jaar geleden dat hij zijn opleiding als basisarts afsloot. Op pad met de Groninger receptenklapper stond een carrière als huisarts hem niets meer in de weg.
Van der Valk: "Een gerichte opleiding als huisarts stond toen nog in de kinderschoenen dus ik moest mijn weg zelf zoeken. Ik had het geluk om tijdens mijn studie als co-assistent bij een huisarts in Boskoop mee te kunnen lopen. Zo heb ik tenminste een beetje ervaring op kunnen doen. Na mijn afstuderen heb ik drie maanden als vervanger gewerkt op Ameland. Een mooie tijd, temeer omdat ik daar mijn vrouw Jacoba heb ontmoet."
Niet Afrika maar Dinxperlo
Van der Valk: "Na mijn studie wilde ik graag enkele jaren naar Afrika om als arts aan de slag te gaan, maar mijn vrouw vond dat in die tijd een brug te ver. Het gevolg was dat ik als enige van vijf broers in dienst moest, gelukkig wel op medisch gebied." In 1980 kwam er een vacature in Dinxperlo als collega in de praktijk van dokter Weitjens wiens patiëntenbestand zich al aardig uitbreidde.
Van der Valk: "Ik leerde hem kennen via de praktijk in Geldermalsen waar ik waarnam en hij vroeger zijn opleiding had genoten. Zo verschillend als we waren, vulden we elkaar goed aan en de samenwerking in de praktijk verliep op een prettige manier." De begintijd was een spannend avontuur, maar al snel werd de 'jonge dokter' in het dorp geaccepteerd. Van der Valk: "Ik voelde mij hier thuis en met het dialect heb ik nooit problemen gehad. Veel woorden die er uit sprongen schreef ik op om ze mij 'eigen' te maken."
De laatste acht jaar werkte Van der Valk samen met dokter De Boer. Zij heeft in 2007 de praktijk overgenomen van dokter Weitjens. "Ook hier twee verschillende mensen die elkaar aanvulden; in deze jaren zijn we doorgegaan met het binnen de praktijk opleiden en begeleiden van huisartsen in opleiding, we hebben de ICT gemoderniseerd en hebben we het praktijkkeurmerk verworven", aldus Van der Valk.
Meer omvattend
Het leven was in de beginjaren zoveel eenvoudiger en met meer structuur. Iedereen ging bijna op dezelfde tijd van huis en keerde dan ook bijna op dezelfde tijd terug om te eten. Patiënten kwamen ook maar voor één probleem. Tegenwoordig is de bevolking meer gemengd met inwoners uit andere regio's. Deze tijd brengt veel meer hectiek en stress met zich mee. Dat ziet de huisarts ook terug bij de patiënten.
Voor een huisarts is de praktijk meer omvattend en deels ook gecompliceerder geworden. Patiënten worden mondiger en ook internet geeft veel informatie over klachten en aandoeningen. Van der Valk: "Er is een zeer goede site te vinden met betrouwbare informatie. Vaak verwijs ik er naar: thuiszorg.nl, ontwikkeld door het NHG, als iemand zelf iets wil opzoeken."
Naast alle zaken op administratief gebied die de huisarts moet verrichten, worden tegenwoordig ook kleinere handelingen verschoven van het ziekenhuis naar de huisarts.
"Gelukkig worden tegenwoordig veel taken uitgevoerd door praktijkondersteuners en is de rol van de assistentes duidelijk uitgebreid ten opzichte van vroeger. Daardoor zie je wel meer verbrokkeling van medische zaken en moet je als huisarts oppassen de eigen routine in bepaalde medische handelingen niet te verliezen. Regelmatig overleg met het team over patiënten moet prioriteit behouden", aldus Van der Valk.
Overleg
Huisartsen werken volgens de richtlijnen van het Nederlandse Huisartsen Genootschap, het NHG. Deze richtlijnen zijn bedoeld om behandelingen van klachten in de dagelijkse praktijk te ondersteunen. Van der Valk: "Tegenwoordig zijn de behandelprotocollen voor aandoeningen zo ingewikkeld, dat ze bijna een studieobject zijn geworden. Daarom vindt er eenmaal per maand een bijeenkomst plaats van huisartsen uit de regio om ervaringen maar ook inzichten uit te wisselen. Ook met de apotheek vindt een maandelijks treffen plaats. Er is overleg over medicatie voor bepaalde aandoeningen maar ook over nieuwe medicatie."
Energie
Naast spreekuren, overleg en andere werkzaamheden en verplichtingen die het beroep van huisarts met zich meebrengt nemen de visites ook een belangrijke plaats in. "Het rijden van visites gaf mij altijd enorm veel energie. Je hebt gewoon wat meer tijd en ziet in de thuissituatie veel meer 'de mens' achter de zieke. Het geeft zoveel meer informatie dan die vluchtige tien minuten op een spreekuur. Ik probeerde echt altijd tijd hiervoor vrij te maken. Ook de palliatieve zorg had mijn speciale aandacht. Het is mooi en dankbaar werk en geeft veel voldoening."
Afscheid
Op 3 oktober kunnen patiënten bij restaurant Koenders in Breedenbroek van 16 tot 19 uur afscheid nemen van hun huisarts en kennis maken met zijn opvolgster Anneke Martens, reeds een bekend gezicht in de praktijk. Voor het bekende zwarte gat is voorlopig geen tijd. Drie van de vier kinderen zijn ook de weg van de medische wetenschap ingeslagen. Op 15 oktober komt de dochter van het echtpaar Van der Valk vanuit Zuid-Afrika naar Nederland om te promoveren als doctor in de medische wetenschap. Daarna vergezelt Van der Valk zijn dochter weer richting Afrika.
"In november ben ik weer terug en dan liggen er stapels boeken en ander leesmateriaal op mij te wachten. Ik ben een amateur-filosoof en verdiep mij tevens in cultuurfilosofie, wat mens en maatschappij bestudeert. Naast diverse leesclubs is er nu ook meer tijd voor mijn wat sportievere kant zoals hockey en fietsen. En natuurlijk is er ook genoeg tijd over om samen met mijn vrouw leuke dingen te gaan doen en nog meer te gaan genieten van onze drie kleinkinderen, met ook nog één op komst", besluit dokter Van der Walk.