De cover van het boek Zwarte Kees, partizaan in de Achterhoek. Foto: PR
De cover van het boek Zwarte Kees, partizaan in de Achterhoek. Foto: PR

Legendarische verzetsheld Zwarte Kees heeft na 77 jaar een biografie

Algemeen

AALTEN/ACHTERHOEK - Het boek over de Gelderse verzetsstrijder Kees Ruizendaal beschrijft zijn leven, drijfveren en nalatenschap als held. De auteur, zijn kleinzoon, probeert er sinds zijn jeugd al achter te komen wie zijn opa was. Eerst door goed te luisteren naar familieverhalen, later door onderzoek te doen in archieven en gesprekken te voeren met (indirecte) getuigen. In deze biografie vat hij het levensverhaal van Zwarte Kees in een ruime context samen en heeft hij aan het einde van het boek een virtuele ontmoeting met zijn opa.

De verzetsdaden van Kees Ruizendaal komen in zeker 20 andere boeken voor, maar 77 jaar na zijn dood heeft hij nu een eigen complete biografie. Het boek belicht zijn persoonlijke leven als vader en echtgenoot en de verschillende rollen die hij aannam in het verzet: redder, opruimer en overvaller. Zijn daadkrachtige stijl van verzet leek op die van Oost-Europese partizanen.

Na een carrière bij de Marine vocht Kees als soldaat in de Slag om de Grebbeberg. De overheid gaf hem na de capitulatie een baan als politieagent in Amsterdam. De gedwongen samenwerking met de nieuwe orde was hem een gruwel. Hij vroeg overplaatsing aan en kwam in de Achterhoek bij de Marechaussee terecht. Daar richtte hij met ex-militairen en plaatselijke verzetsmensen een hulporganisatie voor onderduikers op. Later kwamen daar liquidaties van verraders en overvallen op distributiekantoren bij. In 1944 plaatste de Arnhemse Sicherheitsdienst (SD) Zwarte Kees boven aan de lijst van meest gezochte terroristen. De SD trok alle registers open om deze partizaan en het verzet in de Achterhoek uit te schakelen en maakte met een grote zuiveringsactie onverbiddelijk een einde aan een groot deel van de ondergrondse beweging rond Aalten en Borculo. Bij deze actie sneuvelde Kees in een vuurgevecht op een binnenplaatsje in Doesburg.

De auteur beschrijft de jacht op het Achterhoekse verzet ook vanuit het perspectief van de SD. Alle belangrijke spelers bij dit criminele, zeer effectieve politie-apparaat komen voorbij. De rol van één van hen is tot dusver onderbelicht gebleven: de korpschef van Deventer die nauw samenwerkte met de SD Arnhem en het plan bedacht om het Achterhoekse verzet een grote klap toe te brengen. Deze fanatieke nazi ontsnapte in 1947 naar Duitsland en werd bij verstek tot levenslang veroordeeld.

Na de dood van Zwarte Kees begon een tweede leven als legendarische held en werd hij op vele manieren herdacht en geëerd. Dat gaf iedere keer weer gedoe over hoe dat dan precies moest gebeuren. Deze soms hilarische verwikkelingen beschrijft de auteur uit eigen ervaring. Het boek is voor 19,95 euro te bestellen via de website.


www.zwartekees.com

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant