Afbeelding

A.L. Snijders | Geheugen

Opinie

'Je moet aan geheugenverlies gaan lijden, al was het maar bij stukjes en beetjes, om te beseffen dat juist dat geheugen vorm geeft aan ons hele leven. Ons geheugen is onze samenhang, ons verstand, ons handelen, ons gevoel. Zonder geheugen zijn wij niets.' Dit citaat van de Spaanse filmer Luis Bunuel lees ik in Dagboek van een jaar, geschreven door Tommy Wieringa ter gelegenheid van de jaarwisseling 2018 – 2019. Ik heb het toen gelezen en in een boekenkast gezet. Gisteren kwam ik het bij toeval tegen en merkte bij herlezing dat ik me sommige passages herinnerde en andere niet. Een verrassing was dat ik er zelf ook in voorkom en dat ik dat juist allemaal vergeten ben. Nog vreemder is het dat ik uitgebreid vertel over mijn verzwakkende geheugen. De schrijver heeft me een mail gestuurd over een boek dat ik uitzonderlijk goed vond en vraagt me welk boek dat was, hij is het vergeten. Ik bel hem op met de mededeling dat ik het ook niet meer weet. Ik vertel hem dat ik moeite heb de stukjes en beetjes van het verleden bij elkaar te houden. Terwijl ik aan het praten ben schiet me de titel te binnen: Famous Last Words. En nu ik op gang ben, maakt ook de Canadese schrijver zich bekend: Timothy Findley.

'Denk aan de zee. Stel je voor dat op een zomerse namiddag iets mysterieus naar het oppervlak stijgt – zich even laat zien en weer is verdwenen, voordat het kan worden thuisgebracht. De mensen aan het strand zitten onder hun parasols, lui en loom. De helft slaapt. Van de andere helft hebben misschien twee of drie het ding gezien. Geen van hen wijst, geen van hen schreeuwt. Geen van hen heeft het lef. Ze kunnen zich tenslotte vergist hebben. Tegen het eind van de middag herinnert men zich het ding – wat het ook was – nauwelijks nog. Niemand kan of wil met zekerheid zeggen hoe het eruit zag. Niemand heeft enig idee van de afmetingen. Uiteindelijk wordt het naar het rijk der fabelen verwezen en blijft achter als een vage gedachte: angstaanjagend maar onwerkelijk. Zo laat met het ding dat naar het licht steeg, naamloos weer ondergaan: een vorm die traag door een droom beweegt. Bij het ontwaken herinneren we ons enkel nog de ontzagwekkende verschijning, terwijl een sluimerende schaduw in het schemerdonker ons van de andere kant van de rede toefluistert: Ik ben hier. Ik wacht.'

Advertenties doorgeplaatst vanuit Aalten Vooruit