Vrijheidsestafette langs kerken in de gemeenten Aalten en Bocholt

Samen verdieping zoeken over vrijheid

Door Bernhard Harfsterkamp

AALTEN – Op zondag 12 januari is in de synagoge van Aalten de estafette langs kerken en kerkgenootschappen gestart. Ook de Turkse gemeenschap doet hieraan mee. Tot 3 mei zal telkens in een andere kerk of andere plek een dienst of bijeenkomst georganiseerd worden in het kader van de viering van 75 jaar vrijheid. Centraal staan de Thorarollen van de synagoge, die tijdens de Tweede Wereldoorlog verstopt zijn geweest onder een woning en zo behouden zijn gebleven. De Thora is onderdeel van het Oude Testament en bevat onder andere de tien geboden.

"Altijd veel contacten over de grens gehad"
In Aalten en Dinxperlo worden rondom de bevrijding vele activiteiten georganiseerd. "Na de startbijeenkomst hebben de kerken elkaar opgezocht", zegt Gerda van Netten van het Beraad van Kerken. "Er werd positief gereageerd op de gedachte om samen 75 jaar vrijheid te herdenken." Ook door de Duitse kerken. "Wij hebben altijd veel contacten over de grens met Aalten gehad', zegt pastoor Gerhard Wietholt van de katholieke kerken in de gemeente Bocholt. "We hebben ook een gemeenschappelijke geschiedenis met de Kreuzkapelle bij Hemden." In de tijd dat katholieken niet meer openlijk kun geloof mochten belijden in Nederland, gingen veel katholieken uit Aalten en Bredevoort naar het kerkje dat dichtbij de grens heeft gestaan.

Thorarollen op reis
"Wij vonden het vanzelfsprekend om met de bevrijding aan de gang te gaan", zegt Wietholt, hoewel 75 jaar bevrijding voor de Duitsers een andere betekenis heeft. Duitsland was immers de verliezer van de oorlog. Grote delen van Bocholt werden in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog nog plat gebombardeerd. "Wij denken met pijn en met schaamte terug aan die tijd", zegt Wietholt. Tegelijkertijd voelden vele Duitsers zich ook bevrijd van een wrede dictatuur. Na afloop van de "bevrijdingsdienst" in de St. Georgkirchein Bocholt wordt daarom ook het bombardement van Bocholt van 27 maart 1945 herdacht. Voor de bevrijdingsestafette gaan de Thorarollen uit de synagoge uit Aalten op reis. Niet letterlijk, want de rollen blijven in de synagoge, maar staan afgebeeld op twee grote banners.

"Hoe vanzelfsprekend is vrijheid?"
Als gezamenlijke titel voor de estafette is gekozen voor "Tot vrijheid geroepen". "Dat zegt Paulus in de "Brief aan de Galaten", legt Hans de Graaf van de katholieke kerk in Aalten uit. "In het Oude en Nieuwe Testament komen treffende voorbeelden voor van hoe je om kunt gaan met vrijheid. Wat betekent vrijheid eigenlijk? Hoe vanzelfsprekend is die? Pas als die er niet meer is, merk je hoe belangrijk die is." Voor de Thorarollen is gekozen, omdat die belangrijk is voor alle kerken en kerkgenootschappen. De diensten en bijeenkomsten die tot 3 mei worden georganiseerd met het centrale thema worden door iedere kerk of geloofgemeenschap op ieders eigen wijze ingevuld.

Gezamenlijk de vrijheid vieren
"Het kan in de vorm van een dienst of een viering zijn", zegt de Graaf, waarbij met drie lezingen verdieping wordt gegeven. "Daarvoor kan ieder de Bijbelvertaling naar voorkeur gebruiken. Aandacht zal er zijn voor de tien geboden uit de Thora, voor de "Brief aan de Galaten" en de zaligsprekingen van Jezus uit de Bergrede uit het Nieuwe Testament." De banner met de Thorarollen wordt telkens door de ene kerk naar de andere gebracht. "Het zijn gezamenlijke vieringen van de brengers en ontvangers", zegt De Graaf. Op alle diensten en bijeenkomsten is iedereen welkom. Alleen de eerste was alleen voor genodigden. Gerda van Netten zegt dat alles in goede harmonie tot stand is gekomen. De Graaf en Van Netten hopen dat de estafette ook leidt tot meer bezoek aan elkaars kerken.

Het gezamenlijk programma van "Tot vrijheid geroepen" is te vinden op de speciale website van het project: https://www.geroepentotvrijheid.nl/programma/